De geheime kant van de nachtelijke hemel: ondergewaardeerde hemelverschijnselen in 2026
Stop met wachten op een ‘once in a lifetime’-gebeurtenis en begin te genieten van dagelijks sterrenkijken! Hier vind je een lijst met prachtige astronomische evenementen die misschien niet de krantenkoppen halen, maar wel je aandacht verdienen. Voor de meeste heb je niet eens een verrekijker nodig! Gebruik de gratis Sky Tonight-app om elk hemelobject uit dit artikel eenvoudig aan de hemel boven jou terug te vinden.
Inhoud
- Hemelverschijnselen in 2026: Niet de grootste, maar wel de moeite waard om te bekijken
- Astronomische kalender met bijzondere hemelverschijnselen 2026
Bijzondere maangebeurtenissen 2026
- 14 januari: Maan verbergt Antares in Australië
- 18 maart: nauwe ontmoeting van Maan, Mars en Mercurius
- 17 juni: Maan verbergt Venus overdag
- 6–14 september: de Maan bezoekt een week lang de planeten
- 6 oktober: Maan verbergt Jupiter boven Amerika en Afrika
- 24 december: de grootste Volle Maan van het jaar
- 26–28 december: Maan vormt een boog met Jupiter, Regulus en Mars
- Gedeeltelijke eclips in 2026 die toch de moeite waard is
- Matige maar interessante meteorenzwermen in 2026
- 3 januari: maximum van de Quadrantiden (80 meteoren/uur)
- 22 april: maximum van de Lyriden (18 meteoren/uur)
- 6 mei: maximum van de Eta Aquariiden (50 meteoren/uur)
- 31 juli: zuidelijke δ-Aquariids en α-Capricornids op hun maximum (25 en 5 meteoren/uur)
- 17 november: maximum van de Leoniden (15 meteoren/uur)
- Planeetverschijnselen in 2026 die de moeite waard zijn
- Kometen in 2026 die mogelijk een prachtig uitzicht bieden
- Conclusie: laat de hemelverschijnselen van 2026 niet aan je voorbijgaan
Hemelverschijnselen in 2026: Niet de grootste, maar wel de moeite waard om te bekijken
2026 zit vol met hemelverschijnselen – er is bijna altijd wel iets te zien. Maar één ‘groot’ evenement kan worden verpest door je locatie, het weer of een volle agenda, dus is het slim om meerdere opties te hebben. Daarom hebben we hier minder bekende gebeurtenissen in 2026 verzameld die bijzonder, mooi en uniek voor dit jaar zijn. Zo kun je elke maand uit verschillende astronomie-evenementen kiezen en degene selecteren die het best in jouw planning passen! Wil je weten wat de beste astronomische gebeurtenissen van 2026 zijn, lees dan ons aparte artikel.
Wij focussen ons op makkelijk waarneembare verschijnselen die op veel plaatsen zichtbaar zijn, met korte, duidelijke uitleg en links naar uitgebreidere gidsen als je meer details wilt. Laten we niet alleen wachten op zeldzame spektakels, maar de nachtelijke hemel zo vaak mogelijk bewonderen en ontdekken wat 2026 zo bijzonder maakt.
Astronomische kalender met bijzondere hemelverschijnselen 2026
Januari 2026
- 🌠3 januari – maximum van de Quadrantiden-meteorenzwerm (80 meteoren/uur)
- 🌕14 januari – maansbedekking van Antares
- ☄️20 januari – Komeet C/2024 E1 (Wierzchos) bereikt zijn perihelium, mag ≈5, alleen zichtbaar vanaf het zuidelijk halfrond
Februari 2026
- ☄️17 februari – Komeet C/2024 E1 (Wierzchos) staat het dichtst bij de Aarde, mag ≈8, zichtbaar vanaf delen van het noordelijk en zuidelijk halfrond
Maart 2026
- 🪐8 maart – heldere Venus dicht bij Saturnus aan de avondhemel
- 🌕18 maart – de Maan ontmoet Mars en Mercurius in de ochtendschemering
April 2026
- 🪐18 april – ochtendlijke planetaire uitlijning van Saturnus, Mars, Mercurius en Neptunus
- 🌠22–23 april – maximum van de Lyriden-meteorenzwerm (18 meteoren/uur)
Mei 2026
- 🌠6 mei – maximum van de Eta Aquariden (50 meteoren/uur)
Juni 2026
- 🪐12 juni – avondlijke uitlijning van Mercurius, Jupiter en Venus
- 🌕Vanaf 16 juni – smalle sikkelmaan voegt zich bij de Mercurius–Jupiter–Venus-uitlijning
- 🌕17 juni – maansbedekking van Venus overdag (het best zichtbaar vanuit het grootste deel van de aaneengesloten VS en delen van Canada, Brazilië en Venezuela)
Juli 2026
- 🌠30–31 juli – dubbel maximum van de Zuidelijke Delta Aquariden en Alpha Capricorniden (25 en 5 meteoren/uur)
Augustus 2026
- ☄️2 augustus – Komeet 10P/Tempel 2 bereikt zijn perihelium, mag ≈8, zichtbaar met verrekijker of kleine telescoop
- 🌕27–28 augustus – diepe gedeeltelijke maansverduistering
September 2026
- 🌕6–14 september – ‘Week van de planeten’: de Maan ontmoet Mars, Jupiter, Mercurius en Venus één voor één
Oktober 2026
- 🌕6 oktober – maansbedekking van Jupiter
November 2026
- 🪐Rond 14 november – planetaire uitlijning van Mercurius, Venus, Mars en Jupiter vóór zonsopgang
- 🌠17–19 november – Leoniden-meteorenzwerm (15 meteoren/uur; verhoogde activiteit mogelijk)
- 🪐25 november – Uranus in oppositie
December 2026
- 🌕24 december – grootste supermaan van het jaar
- 🌕26–28 december – de Maan vormt een heldere boog met Jupiter, Regulus en Mars in Leeuw
Bijzondere maangebeurtenissen 2026
De Maan is het helderste en meest opvallende object aan de nachtelijke hemel, en veel van haar verschijnselen zijn gemakkelijk te zien zonder apparatuur. Maar wat zijn die heldere ‘puntjes’ naast de Maan? En welke speciale maangebeurtenissen en maanverschijnselen kunnen we in 2026 verwachten? Laten we een kijkje nemen.
14 januari: Maan verbergt Antares in Australië
Op 14 januari 2026 zien waarnemers in Australië hoe de dunne (voor 14% verlichte) sikkelmaan voor de heldere rode ster Antares in het sterrenbeeld Schorpioen schuift en deze kort aan het zicht onttrekt. De bedekking vindt plaats tussen 18:05 en 21:55 GMT, afhankelijk van je locatie.
Om precies te zien waar het verschijnsel zichtbaar is, open je de gratis Sky Tonight-app en zoek je het via Search of in de Calendar. Open het evenement, ga naar het tabblad Info en veeg vervolgens over de bovenste afbeelding of tik op het blauwe kaartpictogram om de zichtkaart te bekijken.
Elders op de wereld schuift de Maan in plaats daarvan alleen heel dicht langs Antares. Zoek het tweetal in de ochtendlucht in Schorpioen op 14 en 15 januari. Je kunt ze met het blote oog zien of met een verrekijker.
18 maart: nauwe ontmoeting van Maan, Mars en Mercurius
In de ochtend van 18 maart zie je de Maan, Mars en Mercurius dicht bij elkaar staan, laag boven de oostelijke horizon in het sterrenbeeld Waterman. Het uitzicht is beter vanaf locaties nabij de evenaar of op het zuidelijk halfrond, waar Mars en Mercurius in de schemering verder boven de horizon staan.
Astronomisch gezien is dit geen zeldzaam fenomeen. De Maan kruist vaak de ecliptica, waar ook de planeten langs bewegen; het is echter vrij ongebruikelijk dat zij twee met het blote oog zichtbare planeten zó dicht bij elkaar aan de hemel in een nauwe samenstand ontmoet.
17 juni: Maan verbergt Venus overdag
Op 17 juni schuift de Maan midden op de dag voor Venus langs — een zeldzaam en spectaculair gezicht. Het volledige verschijnsel is zichtbaar vanuit het grootste deel van de aaneengesloten Verenigde Staten, delen van Canada, Brazilië, Venezuela en omliggende regio’s.
Hoewel het overdag gebeurt, is Venus helder genoeg om te zien, net als de dunne sikkelmaan die voor 8% verlicht is, hoog aan de hemel. De beste kijktijd is net vóór of net ná de bedekking. In het algemeen loopt het evenement tussen 18:17 en 22:43 GMT, maar de exacte tijden verschillen per locatie.
In New York (VS) begint de maansbedekking van Venus bijvoorbeeld om 15:54 EDT en eindigt om 17:12 EDT. Om de tijden voor jouw locatie te vinden, open je de Sky Tonight-app, ga je naar de Calendar en bekijk je de details van het evenement.
6–14 september: de Maan bezoekt een week lang de planeten
Van 6 tot en met 14 september trekt de Maan achtereenvolgens langs Mars, Jupiter, Mercurius en Venus, wat een reeks opeenvolgende nauwe samenstanden oplevert.
In de ochtend van 6 september kijk je laag boven de oostelijke horizon om Mars te zien naast een voor 30% verlichte Maan in het sterrenbeeld Tweelingen.
In de ochtend van 8 september kijk je bijna op dezelfde plek: Jupiter staat dan dicht bij een voor 10% verlichte Maan in het sterrenbeeld Kreeft. Later die dag, tussen 17:03 en 20:25 GMT, verbergt de Maan Jupiter (een maansbedekking), zichtbaar vanuit onder andere Canada, Groenland, oostelijk Rusland en de aaneengesloten Verenigde Staten. Omdat het overdag gebeurt, is het niet eenvoudig te zien — je ziet Jupiter waarschijnlijk net voordat hij achter de Maan verdwijnt of vlak nadat hij weer tevoorschijn komt. Gebruik de kaarten in de Sky Tonight-app om de zichtbaarheid voor jouw locatie te controleren.
Op 12 september schuift een extreem dunne Maan, slechts voor 2% verlicht, langs Mercurius in het sterrenbeeld Maagd. Zoek het tweetal heel laag boven de westelijke horizon in de heldere avondschemering. Op zuidelijke breedtes is het uitzicht beter.
Tot slot ontmoet de Maan op 14 september Venus in Maagd. Een maansbedekking van Venus is zichtbaar vanuit het grootste deel van Europa, westelijk Rusland en grote delen van Afrika en Azië, tussen 09:26 en 13:42 GMT. Hoewel het overdag plaatsvindt, is Venus helder genoeg om te kunnen zien. Elders ter wereld zien waarnemers een voor 13% verlichte sikkelmaan dicht bij Venus, laag in het zuidwesten in de avond.
6 oktober: Maan verbergt Jupiter boven Amerika en Afrika
Op 6 oktober, tussen 08:13 en 12:17 GMT, schuift de Maan voor Jupiter langs en zorgt zo voor een van de mooiste maansbedekkingen van het jaar. Jupiter — de op één na helderste planeet — verdwijnt achter een voor 20% verlichte Maan tijdens de astronomische schemering, wanneer de hemel nog donker genoeg is voor een helder uitzicht. Het verschijnsel is zichtbaar vanuit delen van Noord- en Zuid-Amerika en Afrika.
Probeer vooral de momenten niet te missen waarop Jupiter achter de Maan verdwijnt en aan de andere kant weer tevoorschijn komt — dat zijn de meest spectaculaire fases van het verschijnsel. Elders ter wereld zien waarnemers simpelweg de heldere Jupiter dicht bij de Maan staan.
24 december: de grootste Volle Maan van het jaar
Als verrassing aan het einde van 2026 bereikt de Maan haar volle fase op 24 december — kerstavond in de westerse christelijke traditie. Dat gebeurt niet vaak: de vorige Volle Maan op kerstavond was in 1996.
Het is bovendien niet zomaar een Volle Maan, maar een supermaan — de grootste en helderste van het jaar. Ze lijkt ongeveer 8% groter en 16% helderder dan een gemiddelde Volle Maan, als een echt kerstcadeau aan de hemel.
Het verschil in grootte is overigens vrij subtiel. Je kunt de Maan nog steeds volledig bedekken met je pink op armlengte. De beste manier om het effect te beoordelen is simpel: ga naar buiten en kijk omhoog. Of je het verschil nu ziet of niet, de grootste supermaan van het jaar is in elk geval een prachtig gezicht.
26–28 december: Maan vormt een boog met Jupiter, Regulus en Mars
In de nachten van 26–27 december en 27–28 december zie je de bijna Volle Maan op één lijn staan met Jupiter, Mars en de heldere ster Regulus in Leeuw. Dit is een van de eenvoudigste hemelverschijnselen om te bekijken — geen apparatuur of perfecte timing nodig. Ga gewoon op de juiste avond naar buiten en kijk omhoog!
In de eerste nacht vormen ze samen een gloeiende boog over de oostelijke hemel.
Op het noordelijk halfrond begin je ’s avonds met kijken. De Maan — helder en oranje vlak boven de horizon — komt als eerste op. Daarna volgt Jupiter, vervolgens de blauwachtig witte Regulus en tenslotte Mars, rood oplichtend. Rond 23:00 lokale tijd is de volledige boog zichtbaar en blijft de rest van de nacht te zien, tot in de ochtendschemering.
Op het zuidelijk halfrond kijk je boven de noordoostelijke horizon. De Maan komt eerst op, gevolgd door Jupiter en daarna Mars. Regulus verschijnt tussen de twee planeten in, met een blauwachtig witte glans. De groep staat het hoogst boven de noordelijke horizon rond 4:00 uur ’s ochtends.
Mis je de eerste nacht, geen probleem — in de nacht van 27–28 december schuift de Maan tussen de planeten door en brengt ze in Leeuw nog dichter bij elkaar. De waarneemomstandigheden blijven vrijwel hetzelfde. Het is een perfecte kans voor astrofotografie: probeer de heldere boog aan de nachtelijke hemel vast te leggen!
Gedeeltelijke eclips in 2026 die toch de moeite waard is
Zons- en maansverduisteringen behoren tot de meest spectaculaire hemelverschijnselen. Twee daarvan hebben onze lijst met hoogtepunten van 2026 gehaald:
- 3 maart 2026: totale maansverduistering (bloedmaan) zichtbaar vanuit Azië, Australië en Noord-Amerika;
- 12 augustus 2026: totale zonsverduistering zichtbaar vanuit Groenland, IJsland, Portugal en Spanje.
Maar er is nóg een verduistering die zeker je aandacht verdient! Wil je er zeker van zijn dat je nooit een komende zons- of maansverduistering mist, bekijk dan onze regelmatig bijgewerkte infographic.
27–28 augustus: bijna totale maansverduistering
Deze gedeeltelijke maansverduistering komt heel dicht in de buurt van een totale — 96,2% van de Maan verdwijnt in de kernschaduw van de Aarde, waardoor zij diep oranje kleurt in plaats van volledig bloedrood. De gedeeltelijke fase duurt 3 uur en 18 minuten, van 02:33 tot 05:51 GMT op 28 augustus. Vergeet niet deze tijden om te rekenen naar jouw lokale tijd.
De verduistering is volledig zichtbaar vanuit Noord- en Zuid-Amerika, zichtbaar bij maanopkomst in de centrale Stille Oceaan en bij maanondergang boven Afrika, Europa en het Midden-Oosten. In totaal krijgt meer dan 40% van de wereldbevolking de kans om deze opvallende gedeeltelijke maansverduistering te zien!
Matige maar interessante meteorenzwermen in 2026
Terwijl je in augustus op de beroemde Perseïden wacht, waarom zou je dan niet ook eens kijken naar enkele minder bekende maar toch fascinerende meteorenzwermen? Elke zwerm heeft z’n eigen karakter en biedt mooie kansen om vallende sterren te zien. Hieronder vind je de maxima van een paar interessante zwermen — voor een volledige lijst met de beste meteorenzwermen van het jaar kun je onze speciale gids raadplegen.
3 januari: maximum van de Quadrantiden (80 meteoren/uur)
De Quadrantiden bereiken hun maximum op 3 januari rond 21:00 GMT en duren ongeveer 6 uur. Deze meteorenzwerm is normaal gesproken een van de sterkste van het jaar, maar in 2026 zal de Volle Maan het aantal zichtbare meteoren terugbrengen tot ongeveer 10 per uur. Toch kun je nog altijd een paar heldere vuurballen zien als je de schittering van de Maan afschermt met een gebouw, boom of heuvel.
De zwerm is het best te zien vanaf het noordelijk halfrond; op het zuidelijk halfrond zijn slechts enkele meteoren zichtbaar.
Lees meer: Complete gids voor de Quadrantiden 2026
22 april: maximum van de Lyriden (18 meteoren/uur)
De Lyriden bereiken hun maximum rond 22–23 april met ongeveer 18 meteoren per uur onder perfecte waarneemomstandigheden. Deze zwerm is een van de oudste die ooit zijn vastgelegd (al meer dan 2.700 jaar waargenomen) en markeert bovendien het einde van het ‘droge’ meteorseizoen van januari tot april.
De Lyriden zijn het best te bekijken vanaf het noordelijk halfrond, al kunnen veel zuidelijke locaties ze ook zien. Kijk van late avond tot in de vroege ochtend. De Maan, rond haar eerste kwartier, zal dit jaar nauwelijks storen.
Lees meer: Alles wat je moet weten over de Lyriden 2026
6 mei: maximum van de Eta Aquariiden (50 meteoren/uur)
De Eta Aquariiden — een van de beste meteorenzwermen voor het zuidelijk halfrond — bereiken hun maximum op 6 mei 2026, slechts vijf dagen na de Volle Maan. Omdat de heldere Maan het grootste deel van de nacht boven de horizon staat, zijn de waarneemomstandigheden niet ideaal, zeker niet voor zwakkere meteoren. Daardoor zal de gebruikelijke piek van 50 meteoren per uur waarschijnlijk lager uitvallen. Probeer de Maan te blokkeren met een boom, gebouw of nabijgelegen heuvel om het zicht te verbeteren.
Hoewel de Eta Aquariiden duidelijk in het voordeel zijn voor waarnemers op het zuidelijk halfrond, is deze meteorenzwerm nog steeds zichtbaar tot ongeveer 40° noorderbreedte, al daalt het aantal meteoren daar tot rond 10 per uur. Door de storende Maan zullen de Eta Aquariiden in 2026 echter erg lastig te observeren zijn vanaf het noordelijk halfrond.
Lees meer: Eta Aquariids 2026: beste meteorenzwerm van mei?
31 juli: zuidelijke δ-Aquariids en α-Capricornids op hun maximum (25 en 5 meteoren/uur)
Een ‘dubbel’ meteorenzwermmaximum vindt plaats in de nacht van 30–31 juli, met het voordeel voor het zuidelijk halfrond. De zuidelijke δ-Aquariids en α-Capricornids bereiken dan tegelijk hun maximum en produceren normaal gesproken respectievelijk ongeveer 25 en 5 meteoren per uur.
In 2026 zal de Volle Maan op 29 juli de hemel sterk verlichten, dus probeer haar licht te blokkeren met een gebouw, boom of heuvel. Beide meteorenzwermen zijn het gemakkelijkst te zien vanaf zuidelijke en middelhoge noordelijke breedtes; op ver noordelijke breedtegraden zijn minder meteoren zichtbaar. Omdat deze meteoren over het algemeen zwak zijn, maakt maanlicht het nog moeilijker dan normaal om ze te zien.
De δ-Aquariids staan bekend om hun gestage activiteit die enkele weken aanhoudt, terwijl de α-Capricornids beroemd zijn om hun heldere, langzame vuurballen, ondanks het lagere aantal meteoren.
Lees meer: Meteorenzwermen eind juli 2026
17 november: maximum van de Leoniden (15 meteoren/uur)
In de nacht van 17–18 november bereiken de Leoniden hun maximum, meestal met rond 15 meteoren per uur. Deze zwerm is beroemd vanwege eerdere meteorenstormen, en hoewel er in 2026 geen storm wordt verwacht, voorspellen astronomen tussen 17–19 november een iets verhoogde activiteit.
Het maximum wordt voorspeld voor 17 november om 23:45 GMT. De Maan, rond haar eerste kwartier, gaat ongeveer middernacht onder en laat een donkerdere hemel achter voor de tweede helft van de nacht — precies wanneer het radiant hoger aan de hemel komt en de beste kijkpositie bereikt vóór zonsopgang.
Lees meer: Leoniden-meteorenzwerm in november 2026
Planeetverschijnselen in 2026 die de moeite waard zijn
Een van de eenvoudigste en meest dankbare astronomische verschijnselen om te bekijken of te fotograferen, is wanneer twee of meer planeten dicht bij elkaar aan de hemel staan. Met het blote oog lijken het slechts heldere lichtpuntjes, maar het besef dat dit verre werelden zijn, is echt verbluffend. Je kijkt met niets meer dan je eigen ogen over gigantische afstanden in de ruimte. Hier zijn enkele van de meest opvallende planetaire gebeurtenissen en planeetstanden in 2026.
8 maart: heldere Venus dicht bij de geringde planeet Saturnus
Kijk op de avond van 8 maart laag boven de westelijke horizon, in de richting van de zonsondergang, om de schitterende Venus dicht langs Saturnus in het sterrenbeeld Vissen te zien bewegen. Het tweetal is ongeveer een uur na zonsondergang zichtbaar.
Beide planeten zijn zonder optische hulpmiddelen te zien, maar een verrekijker of telescoop verbetert vooral het zicht op Saturnus aanzienlijk. Daarmee kun je misschien al een glimp opvangen van zijn iconische ringen — ontelbare brokstukken van ijs en gesteente, bedekt met stof en ander materiaal. Het is bijna niet te bevatten dat je vanuit je eigen tuin kijkt naar een object dat ongeveer 1,4 miljard kilometer ver weg staat.
Venus blijft in een verrekijker een fel lichtpunt. Rond 8 maart bevindt de planeet zich dicht bij haar volle fase, voor ongeveer 97% verlicht, waardoor haar vorm in een telescoop weinig verandert — maar haar enorme helderheid laat haar spectaculair opvallen naast Saturnus.
25 november: Uranus in oppositie
Uranus staat in oppositie met de Zon op 25 november 2026 om 22:40 GMT en bereikt een helderheid van magnitude 5,6 — de grootste helderheid van het jaar. In deze nacht komt de planeet bij zonsondergang op in het oosten en blijft de hele nacht zichtbaar in het sterrenbeeld Stier. In theorie kan Uranus onder een zeer donkere hemel met het blote oog worden waargenomen, maar in de praktijk is hij veel makkelijker te zien met een goede verrekijker of telescoop. Met een middelgrote telescoop kun je zelfs tot vier manen onderscheiden: Titania, Oberon, Umbriel en Ariel.
Rond de oppositie nadert Uranus de Aarde tot zijn kleinste afstand van 2026, ongeveer 18,4 astronomische eenheden. Zijn schijnbare schijf bereikt dan de grootste omvang van het jaar, ongeveer 3,8 boogseconden in doorsnede.
Alle buitenplaneten kunnen in oppositie komen, en dat is over het algemeen de beste tijd om ze te observeren. Opposities van de helderdere buitenplaneten, zoals Jupiter en Saturnus, behoren tot de hoogtepunten van de astronomische gebeurtenissen van 2026.
Planetaire uitlijningen 2026
Planetaire uitlijningen — vaak ook “planeetparades” genoemd — zijn altijd spectaculair om te bekijken. De grootste, met vijf tot zeven planeten, krijgen meestal de meeste aandacht. In 2026 vinden zulke grote uitlijningen plaats op:
- 28 februari 2026 (een grote avonduitlijning van Mercurius, Venus, Neptunus, Saturnus, Uranus en Jupiter);
- 12 augustus 2026 (een grote ochtenduitlijning van Jupiter, Mercurius, Mars, Uranus, Saturnus en Neptunus).
Kleinere uitlijningen kunnen er echter nog eleganter uitzien, omdat de planeten dichter in één deel van de hemel bij elkaar staan. Dit staat er in 2026 op het programma.
Planetaire uitlijning in april 2026
In de ochtenden rond 18 april vormen Saturnus, Mars, Mercurius en Neptunus een compacte rij in een heel klein deel van de hemel, ongeveer 4° breed (afhankelijk van je locatie). Deze uitlijning is lastig waar te nemen, omdat alle planeten dicht bij de Zon staan. Probeer laag boven de oostelijke horizon te kijken, ongeveer een uur vóór zonsopgang. Waarnemers op het zuidelijk halfrond hebben de beste kans, omdat de planeten daar iets hoger aan de hemel staan terwijl het nog donker genoeg is.
Saturnus, Mars en Mercurius zijn met het blote oog zichtbaar. Neptunus is normaal te zien met een kleine telescoop, maar door de snel lichter wordende ochtendlucht zal hij waarschijnlijk te zwak zijn om zelfs met optische hulpmiddelen op te vallen.
Planetaire uitlijning in juni 2026
Rond 12 juni vindt een mini-uitlijning van drie planeten plaats. Ongeveer een uur na zonsondergang kijk je boven de westelijke horizon om Mercurius, Jupiter en Venus op een rij aan de hemel te zien. Alle drie de planeten zijn gemakkelijk met het blote oog te vinden, samengepakt in een sector van ongeveer 10° (ongeveer zo breed als je vuist op armlengte).
Vanaf 16 juni voegt ook een zeer dunne sikkelmaan zich bij het tafereel, wat het uitzicht nog fotogenieker en aantrekkelijker maakt.
Planetaire uitlijning in november 2026
In de ochtenden rond 14 november staan Mercurius, Venus, Mars en Jupiter op een rij in de zuidoostelijke hemel van het noordelijk halfrond en in de noordoostelijke hemel van het zuidelijk halfrond. De planeten beslaan een sector van ongeveer 50° aan de hemel.
Dicht bij de horizon vind je Mercurius en de heldere Venus, die allebei dicht bij de Zon blijven. Hoger aan de hemel staan Mars en Jupiter dicht bij elkaar. Alle vier de planeten zijn met het blote oog zichtbaar, maar je moet Mercurius zoeken net vóór zonsopgang, zolang de hemel nog donker genoeg is.
Het uitzicht is veel beter op het noordelijk halfrond. Op het zuidelijk halfrond staat Mercurius te dicht bij de Zon en is hij vrijwel onzichtbaar.
Kometen in 2026 die mogelijk een prachtig uitzicht bieden
Kometen staan erom bekend onvoorspelbaar te zijn — zelfs kometen waarvan wordt verwacht dat ze helder zullen schitteren, kunnen verbleken of uiteenvallen, terwijl zwakke, onopvallende kometen plotseling kunnen opvlammen en wereldwijde sensaties worden. Voor zover nu bekend, wordt de helderste komeet van 2026 naar verwachting C/2025 R3 (PANSTARRS); de meest optimistische voorspellingen plaatsen haar maximale helderheid rond magnitude 3,7, in de buurt van 25 april 2026. Dat betekent dat ze onder een donkere hemel mogelijk met het blote oog zichtbaar wordt. Maar wie weet welke verrassingen het heelal nog meer voor ons in petto heeft?
Hier bekijken we andere kometen die in 2026 waarschijnlijk ook mooie en dankbare waarnemingen opleveren.
Voor de meest actuele informatie over mogelijk heldere kometen kun je altijd onze Upcoming Comets Calendar raadplegen.
Januari–februari 2026: komeet C/2024 E1 (Wierzchos)
Komeet C/2024 E1 (Wierzchos) wordt een van de interessantste objecten aan de hemel in het begin van 2026.
Ze bereikt haar perihelium op 20 januari 2026, op een afstand van 0,56 astronomische eenheid (ongeveer 85 miljoen km) van de Zon. Rond die tijd zal komeet Wierzchos naar verwachting een maximale helderheid van ongeveer 5e magnitude bereiken, waardoor ze een makkelijk doelwit is voor een verrekijker of kleine telescoop. Op de dag van het perihelium staat de komeet ongeveer 22° van de Zon aan de avondhemel, heel laag boven de zuidwestelijke horizon en alleen zichtbaar vanaf het zuidelijk halfrond. Op de meeste locaties op het noordelijk halfrond komt ze óf overdag op óf helemaal niet boven de horizon.
Later, rond haar dichtste nadering tot de Aarde op 17 februari 2026, wordt de komeet ook bereikbaar voor waarnemers op het noordelijk halfrond. Tegen die tijd is ze verder uit de schittering van de Zon verschoven en keert ze voor sommige noordelijke locaties (rond 42° N en verder naar het zuiden) terug aan de avondhemel, heel laag boven de zuidwestelijke horizon, ongeveer een uur na zonsondergang. Op het zuidelijk halfrond staat komeet Wierzchos dan juist relatief hoog aan de zuidwestelijke hemel.
Tegen de tijd van het perigeum is de komeet verzwakt tot ongeveer 8e magnitude, maar ze blijft een gemakkelijk object om met een verrekijker of kleine telescoop onder een donkere hemel te zien.
Juli–augustus 2026: komeet 10P/Tempel 2
Komeet 10P/Tempel 2 staat in juli en augustus 2026 gunstig aan de hemel en is kort na zonsondergang zichtbaar aan de avondhemel. Waarnemers op beide halfronden krijgen de kans om haar te zien, al staat ze voor het zuidelijk halfrond hoger boven de horizon. Rond haar perihelium op 2 augustus 2026 wordt verwacht dat de komeet een helderheid van ongeveer magnitude 8 haalt, waardoor ze een gemakkelijk doelwit is voor een verrekijker of kleine telescoop onder een donkere hemel. Haar dichtste nadering tot de Aarde volgt een dag later, op 3 augustus, wanneer ze op een afstand van 0,41 astronomische eenheid (ongeveer 62 miljoen km) passeert.
Komeet Tempel 2 is een bekende periodieke Jupiterfamilie-komeet, voor het eerst ontdekt op 4 juli 1873 door Wilhelm Tempel. Ze voltooit ongeveer elke 5,37 jaar één omloop rond de Zon, tussen 1,42 AE bij het perihelium en 4,71 AE bij het aphelium. De verschijning in 2026 biedt gunstige omstandigheden voor waarnemers en een uitstekende kans om deze terugkerende komeet te bestuderen.
Conclusie: laat de hemelverschijnselen van 2026 niet aan je voorbijgaan
In 2026 zijn er tal van hemelverschijnselen die misschien geen records breken, maar die in hun bescheidenheid toch zeldzaam en bijzonder zijn — een smalle sikkelmaan die een heldere planeet bedekt, een bescheiden meteorenzwerm tijdens een heldere nacht, een komeet in je verrekijker na zonsondergang. Samen maken ze van 2026 een jaar vol kleine kosmische ‘extraatjes’ die je kunt beleven zonder speciale apparatuur of ingewikkelde voorbereiding.
Wil je ze écht zien — en er niet alleen achteraf over lezen — gebruik dan de gratis Sky Tonight-app. Die laat je precies zien waar elk object aan jouw hemel staat, helpt je tijden naar jouw locatie om te rekenen en bundelt al deze astronomische evenementen in één handige kalender. In plaats van te wachten op de volgende ‘once in a lifetime’-show, installeer je Sky Tonight, stap je naar buiten en laat je je in 2026 keer op keer verrassen.
Meer astronomische kalenders:
