December 2024: welke planeet staat er naast de maan vanavond?

~10 min

Als je naar de maan kijkt, heb je waarschijnlijk vaak heldere stippen ernaast opgemerkt. Dit kunnen planeten zijn zoals Jupiter, Saturnus, Venus en Mars. Met Sky Tonight kun je altijd ontdekken wat dat heldere stipje precies is in de buurt van de maan. Laten we nu kijken welke planeten de maan zullen ontmoeten!

Inhoud

Wat is de stip naast de maan vanavond?

Van 2 tot 8 december zal de Maan de sterrenbeelden Ophiuchus, Boogschutter, Steenbok en Waterman bezoeken. Deze week zullen de helderste punten in de buurt van de Maan Mercurius (mag -0.6), Venus (mag -4.2), en Saturnus (mag 1.0) zijn. Om er zeker van te zijn welk hemellichaam je bekijkt, gebruik je de app van Sky Tonight. Laten we nu de planeten die deze maand in de buurt van de maan staan eens wat beter bekijken.

Hoe noemen astronomen de nadering van de maan tot de planeet?

In dit artikel kom je verschillende soorten hemelse gebeurtenissen tegen. Ze hebben allemaal betrekking op de relatieve posities van de maan en hemellichamen en treden vlak na elkaar op. Ze verschillen echter in detail. Hier kun je lezen wat elk van de gebeurtenissen betekent.

Dichtste nadering (appulse)

De dichtste nadering of appulse treedt op wanneer twee hemellichamen, vanaf de aarde gezien, de kleinste schijnbare afstand hebben. Voor de Maan en planeten vindt appulse vaak dicht bij de conjunctie plaats.

Conjunctie

Conjunctie treedt op wanneer twee hemellichamen dezelfde schijnbare rechte klimming of eclipticale lengtegraad aan de hemel hebben. In alledaagse taal worden de termen "conjunctie" en "dichtste nadering" vaak door elkaar gebruikt. Conjunctie heeft echter een meer technische betekenis en komt niet noodzakelijk bij elke appulse voor.

Maan-planeet-conjuncties komen vaak voor. Eens in de 27,3 dagen passeert onze natuurlijke satelliet een smal deel van de hemel gecentreerd op de ecliptica en ontmoet daar planeten. Planetaire conjuncties komen minder vaak voor, je kunt er meer over leren in ons afzonderlijke artikel.

Occultatie

Occultatie vindt plaats wanneer een hemellichaam met een grotere schijnbare diameter voor een lichaam met een kleinere schijnbare diameter passeert; bijvoorbeeld wanneer de maan voor een ster of planeet passeert. De verduistering van de zon door de maan wordt een zonsverduistering genoemd. Elke maanoccultatie is slechts zichtbaar vanaf sommige delen van de aarde. Dat komt omdat de exacte positie van de maan aan de hemel varieert per locatie, het verschil kan maximaal 2° zijn.

Waarnemingen

Hoe kun je planeten naast de maan waarnemen?

Hier vind je enkele dingen om in gedachten te houden voor succesvolle observaties.

  1. Wanneer je de exacte tijd van de conjunctie of dichtste nadering mist, hoef je je geen zorgen te maken. Zelfs voor of na het exacte moment van de gebeurtenis blijven de objecten relatief dicht bij elkaar, en dat is net zo goed de moeite waard om te observeren.

  2. Afhankelijk van de hoekafstand tussen de objecten, zou je sommige gebeurtenissen met een telescoop moeten bekijken en andere met een verrekijker. Over het algemeen geeft een goede verrekijker van 10×50 je een gezichtsveld van 6-7°; voor telescopen varieert dit cijfer — het kan minder dan 1° zijn. U kunt zelf het gezichtsveld van uw optica berekenen. En natuurlijk kun je een gebeurtenis ook met het blote oog observeren.

  3. Wanneer de maan dicht bij zijn volledige fase is, overtroeft het schijnsel van de maan vagere objecten. Je zult bijvoorbeeld Mercurius niet in de buurt van een volle maan kunnen zien omdat de planeet niet prominent genoeg is. Alleen de helderste objecten, zoals Venus of Jupiter, zijn te zien.

  4. Een helder object in de buurt van de maan kan een ster of een planeet zijn. Je kunt het verschil zien door te kijken of het object flikkert. Als dat zo is, dan is het een ster; zo niet, dan is het een planeet. Ook Jupiter en Venus (soms ook Mars en Saturnus) zijn veel helderder dan de meeste sterren. Je kunt de planeten onderscheiden aan de hand van hun kleuren:

  • Mercurius is grijs of bruinachtig;
  • Venus is lichtgeel;
  • Mars is lichtroze of felrood;
  • Jupiter is oranje;
  • Saturnus is goudkleurig.
  1. Om een object te identificeren of erachter te komen wanneer objecten zich het dichtst bij elkaar bevinden voor jouw exacte locatie, kun je deze gratis toosl voor sterrenkijken gebruiken: Sky Tonight of Star Walk 2.

Sky Tonight-app

Volg deze stappen om een object aan de hemel te identificeren met behulp van Sky Tonight:

Stap 1. Open Sky Tonight en richt je apparaat op de lucht of tik op de grote blauwe knop. Er verschijnt een live weergave van wat je aan de hemel ziet op het scherm en de app begint je bewegingen te volgen.

Stap 2. Richt je apparaat op het deel van de hemel waar het object zich bevindt. Voor het gemak kun je de visuele magnitude beperken, zodat alleen die objecten die met het blote oog kunnen worden gezien op het scherm verschijnen. Tik hiervoor op het paneel onderaan het scherm en sleep de bovenste schuifregelaar naar links, dichter bij het oogpictogram. Vanuit dit paneel kun je ook de nachtmodus inschakelen, het uiterlijk van het sterrenbeeld wijzigen en meer.

Stap 3. Je kunt nu het heldere object identificeren en er informatie over krijgen door op de naam ervan te tikken.

Je kunt ook onze gedetailleerde videotutorial bekijken.

Star Walk 2-app

Volg deze stappen om een object aan de hemel te identificeren met behulp van Star Walk 2:

Stap 1. Open Star Walk 2 en richt je apparaat op de hemel of tik op het kompaspictogram in de linkerbovenhoek van het scherm. Er verschijnt een live weergave van wat je aan de hemel ziet op het scherm en de app begint je bewegingen te volgen.

Stap 2. Richt je apparaat op het deel van de hemel waar het object zich bevindt. Voor het gemak sleep je de schuifregelaar aan de linkerkant naar beneden totdat alleen de objecten die je aan de hemel kunt zien op het scherm blijven staan.

Stap 3. Je kunt nu het heldere object identificeren en er informatie over krijgen door onderaan het scherm op de naam ervan te tikken.

Je kunt ook onze gedetailleerde videotutorial bekijken. Vind meer video's in het gedeelte Tutorials.

Hoe fotografeer je de maan met planeten?

Je kunt een foto maken van een planeet in de buurt van de maan met een professionele camera, of zelfs met een smartphone. Hier zijn enkele tips om je te helpen:

  • Controleer de weersverwachting. Open de app Sky Tonight en tik op het telescooppictogram onderaan. Je ziet twee tabbladen — Stargazing Index (Index sterrenkijken) en Weather (Weer). Selecteer de laatste en vind een datum met wolkenloos weer, zodat je astrofotografieavond niet wordt gehinderd door wolken.

  • Zoek uit wanneer objecten goed geplaatst zijn voor je locatie. Tik in Sky Tonight op het vergrootglaspictogram onderaan. Voer de naam in van het object waarin je geïnteresseerd bent en tik op het doelpictogram naast het bijbehorende zoekresultaat. Zodra de app je de locatie van het object laat zien, gebruik je het paneel bovenaan om door de tijd te reizen en de beste tijd te bepalen om de foto te maken.

  • Stel een frame in. Bepaal de schijnbare afstand tussen de maan en de planeet en vind hun hoogte met behulp van Sky Tonight. Definieer vervolgens een rechthoek die groot genoeg is om alles wat je wilt in het frame te passen, maar je nog wel enkele speelruimte biedt. Gebruik vervolgens een gezichtsveldcalculator om de juiste lensgrootte voor het bereik te vinden.

  • Neem iets anders mee in de opname. Afhankelijk van je omgeving kan dat een boom of een klein huis zijn. Hier is een voorbeeld van hoe een doelwit op de voorgrond een opname verbetert. Gebruik de AR-modus in Sky Tonight om het beeld van de nachtelijke hemel op je achtergrond te plaatsen. Tik hiervoor op de grote blauwe knop op het hoofdscherm.

  • Gebruik een statief. Dit helpt je camera niet te bewegen en laat je verschillende foto 's vanuit dezelfde hoek maken.

Planeten naast de Maan in december 2024

*Het percentage maanverlichting is voor Londen. Om het percentage maanverlichting voor uw locatie te vinden, controleer de maankalender.

4 december: Venus dicht bij de Maan

  • Tijd van conjunctie: 22:40 GMT
  • Afstand bij conjunctie: 2°24'
  • Tijd van dichtste nadering: 23:34 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 2°12'

Op 4 december zullen de voor 11,6% verlichte Maan en Venus (mag -4.2) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Boogschutter. De planeet zal zichtbaar zijn na zonsondergang zonder optische hulp. Aangezien het evenement plaatsvindt drie dagen na de Nieuwe Maan, zal de maanschijf nauwelijks zichtbaar zijn.

8 december: Saturnus dicht bij de Maan; maanbedekking van Saturnus

  • Begin van de bedekking: 06:34 GMT
  • Einde van de bedekking: 10:47 GMT
  • Tijd van dichtste nadering: 08:44 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 0°16'
  • Tijd van conjunctie: 08:49 GMT
  • Afstand bij conjunctie: 0°18'

Op 8 december zullen de voor 51,1% verlichte Maan en Saturnus (mag 1.0) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Waterman. De planeet zal overdag opkomen en hoog in de lucht staan bij zonsondergang. Bovendien zal een maanbedekking van Saturnus zichtbaar zijn in Oost-Indonesië, Japan, Oost-Filipijnen en Noordwest-Papoea-Nieuw-Guinea.

9 december: Neptunus dicht bij de Maan; maanbedekking van Neptunus

  • Begin van de bedekking: 06:54 GMT
  • Einde van de bedekking: 10:21 GMT
  • Tijd van dichtste nadering: 08:45 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 0°44'

Op 9 december zullen de voor 62,7% verlichte Maan en Neptunus (mag 7.9) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Vissen. De planeet zal overdag opkomen en hoog in de lucht staan bij zonsondergang. Bovendien zal een maanbedekking van Neptunus zichtbaar zijn in Oost-Rusland, West-Alaska, Japan en Noordoost-China.

13 december: Uranus dicht bij de Maan

  • Tijd van dichtste nadering: 07:49 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 4°10'

Op 13 december zullen de voor 97,1% verlichte Maan en Uranus (mag 5.6) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Stier; de heldere Plejaden-sterrenhoop zal ook in de buurt zijn. De planeet zal 's avonds in de lucht verschijnen. Let op dat Uranus tamelijk zwak is om zonder optische hulp waargenomen te worden, dus het is het beste om een verrekijker mee te nemen.

14 december: Jupiter dicht bij de Maan

  • Tijd van dichtste nadering: 18:43 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 5°26'

Op 14 december zullen de voor 99,6% verlichte Maan en Jupiter (mag -2.8) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Stier. De planeet zal 's avonds opkomen en met het blote oog zichtbaar zijn.

18 december: Mars dicht bij de Maan; maanbedekking van Mars

  • Begin van de bedekking: 07:47 GMT
  • Einde van de bedekking: 10:48 GMT
  • Tijd van conjunctie: 08:46 GMT
  • Afstand bij conjunctie: 1°00'
  • Tijd van dichtste nadering: 09:13 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 0°52'

Op 18 december zullen de voor 90,9% verlichte Maan en Mars (mag -0.9) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Kreeft; de Bijenkorf-sterrenhoop zal ook in de buurt zijn. De planeet zal 's avonds opkomen en met het blote oog zichtbaar zijn. Bovendien zal een maanbedekking van Mars zichtbaar zijn in Canada, Groenland, Oost-Rusland en Alaska.

29 december: Mercurius dicht bij de Maan

  • Tijd van dichtste nadering: 03:01 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 6°21'

Op 29 december zullen de voor 2,6% verlichte Maan en Mercurius (mag -0.4) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Ophiuchus. De planeet zal voor zonsopgang zichtbaar zijn zonder optische hulp. Aangezien het evenement plaatsvindt een dag voor de Nieuwe Maan, zal de maanschijf nauwelijks zichtbaar zijn.

Planeten naast de Maan in januari 2025

*Het percentage maanverlichting is voor Londen. Om het percentage maanverlichting voor uw locatie te vinden, controleer de maankalender.

3 januari: Venus nabij de Maan

  • Tijd van conjunctie: 15:24 GMT
  • Afstand bij conjunctie: 1°30'
  • Tijd van dichtste nadering: 16:21 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 1°18'

Op 3 januari zal de 15,5% verlichte Maan en Venus (mag -4.5) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Waterman. De planeet zal zichtbaar zijn na zonsondergang zonder optische hulp. Omdat het evenement vier dagen na Nieuwe Maan plaatsvindt, zal de maansikkel dun zijn.

4 januari: Saturnus nabij de Maan; maanbedekking van Saturnus

  • Begin van de bedekking: 14:57 GMT
  • Einde van de bedekking: 18:44 GMT
  • Tijd van conjunctie: 17:18 GMT
  • Afstand bij conjunctie: 0°42'
  • Tijd van dichtste nadering: 16:56 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 0°36'

Op 4 januari zal de 24,7% verlichte Maan en Saturnus (mag 1.1) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Waterman. De planeet zal overdag opkomen en hoog staan bij zonsondergang. Bovendien zal een maanbedekking van Saturnus zichtbaar zijn over Europa, Afrika, westelijk Rusland en oostelijk Groenland.

5 januari: Neptunus nabij de Maan; maanbedekking van Neptunus

  • Begin van de bedekking: 13:05 GMT
  • Einde van de bedekking: 15:36 GMT
  • Tijd van dichtste nadering: 14:30 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 1°01'

Op 5 januari zal de 35,4% verlichte Maan en Neptunus (mag 7.9) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Vissen. De planeet zal 's avonds opkomen en zichtbaar zijn met een verrekijker. Bovendien zal een maanbedekking van Neptunus waarneembaar zijn vanuit westelijk Rusland en oostelijk Svalbard.

9 januari: Uranus nabij de Maan

  • Tijd van dichtste nadering: 14:00 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 4°17'

Op 9 januari zal de 80,3% verlichte Maan en Uranus (mag 5.7) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Ram. De planeet zal overdag opkomen en hoog staan bij zonsondergang. Let op dat Uranus vrij zwak is om zonder optische hulp te observeren, dus het is het beste om een verrekijker mee te nemen.

10 januari: Jupiter nabij de Maan

  • Tijd van dichtste nadering: 22:01 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 5°22'

Op 10 januari zal de 88,7% verlichte Maan en Jupiter (mag -2.7) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Stier. De planeet zal 's avonds opkomen en zichtbaar zijn met het blote oog.

14 januari: Mars nabij de Maan; maanbedekking van Mars

  • Begin van de bedekking: 01:44 GMT
  • Einde van de bedekking: 05:53 GMT
  • Tijd van conjunctie: 03:42 GMT
  • Afstand bij conjunctie: 0°12'
  • Tijd van dichtste nadering: 03:48
  • Afstand bij dichtste nadering: 0°13'

Op 14 januari zal de 99,9% verlichte Maan en Mars (mag 0.2) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Tweelingen. De planeet zal 's avonds opkomen en zichtbaar zijn met het blote oog. Bovendien zal een maanbedekking van Mars waarneembaar zijn vanuit Noord- en Zuid-Amerika en Afrika.

28 januari: Mercurius nabij de Maan

  • Tijd van dichtste nadering: 21:45 GMT
  • Afstand bij dichtste nadering: 2°27'

Op 28 januari zal de 1,6% verlichte Maan en Mercurius (mag -0.8) elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Boogschutter. Beide objecten zullen bijna gelijktijdig met de zon verschijnen en zijn daarom onzichtbaar.

In een notendop

Nu weet je wat die heldere stippen in de buurt van de maan zijn. Om de planeten en sterren in de buurt van onze natuurlijke satelliet te bekijken, kies je een wolkenloze nacht en gebruik je Star Walk 2 of Sky Tonight om er achter te komen wanneer de hemellichamen het beste zijn geplaatst voor je locatie. Bekijk voor een visuele uitleg onze onlangs uitgebrachte video over hoe je heldere objecten in de buurt van de maan kunt identificeren met behulp van de Sky Tonight-app, stap voor stap.

Lees over eerdere samenstanden van de maan en planeten die zich voordeden in 2022 in ons speciale artikel over dit onderwerp. Bekijk ook ons toegewijde artikel om te leren wanneer de Maan in 2023 dicht bij de planeten kwam.

We wensen je een heldere hemel en goede observaties!

Trustpilot