Top astronomische gebeurtenissen 2026: de mooiste hemelwonderen voor elke maand
De hemel in 2026 wordt ronduit spectaculair. Om je te helpen de meest spannende momenten bij te houden, hebben we een speciale sterrenkijkkalender gemaakt — één niet-te-missen evenement voor elke maand van het jaar. Ontdek ze allemaal in Sky Tonight, onze interactieve sterrenkijk-app die je helpt sterren en planeten te identificeren, komende hemelverschijnselen te volgen en van elke nacht onder de sterren een onvergetelijke ervaring te maken.
Inhoud
- Wat is het beste hemelverschijnsel van januari 2026?
Beste astronomische gebeurtenissen in 2026
- 10 januari: beste tijd om Jupiter in 2026 te zien
- 28 februari: grote planetaire uitlijning
- 3 maart: Bloedmaan, of totale maansverduistering
- 25 april: C/2025 R3 (PANSTARRS), waarschijnlijk de helderste komeet van 2026
- 31 mei: Blauwe Micromaan, de kleinste Maan van het jaar
- 9 juni: Venus dichtbij Jupiter, de twee helderste planeten samen
- 11 juli: De Maan bij Mars en de Plejaden
- 🌟12 augustus: driedubbele hemelshow — grote planetaire uitlijning, totale zonsverduistering, maximum van de Perseïden
- 22 september: Venus op haar helderst in 2026
- 4 oktober: beste tijd om Saturnus te zien in 2026
- 16 november: Mars dicht bij Jupiter
- 14 december: maximum van de Geminiden
- Hoe haal je het meeste uit elk astronomisch evenement: handige tools
- Beste astronomische gebeurtenissen van 2026: samenvatting
Wat is het beste hemelverschijnsel van januari 2026?
De koning van de januarimaand aan de hemel is Jupiter in oppositie op 10 januari, wanneer de planeet op zijn helderst van het jaar straalt. Meer details vind je in het speciale onderdeel verderop in dit artikel.
Beste astronomische gebeurtenissen in 2026
We hebben deze lijst samengesteld met elke liefhebber van de sterrenhemel in gedachten — beginners en ervaren waarnemers, kijkers op het noordelijk én zuidelijk halfrond, met telescopen of gewoon met het blote oog. Sommige mooie verschijnselen hebben de selectie net niet gehaald, maar je vindt ze in onze lijst met bijna-beste astronomische gebeurtenissen van 2026 — die zijn nog steeds de moeite waard!
En nu, zonder verder oponthoud — hier komen de beste van de besten!
10 januari: beste tijd om Jupiter in 2026 te zien
De grootste planeet van ons zonnestelsel staat deze maand in de spotlights! Op 10 januari bereikt Jupiter de oppositie — precies tegenover de Zon aan de hemel, op het moment dat hij zijn maximale helderheid bereikt. De magnitude loopt op tot –2,7 en de schijf van de planeet beslaat ongeveer 45,6 boogseconden, waardoor Jupiter zelfs voor toevallige waarnemers moeilijk te missen is.
Je ziet Jupiter de hele nacht schitteren, van zonsondergang tot zonsopkomst, hoog in het sterrenbeeld Tweelingen. Gebruik het asterisme van de Winterzeshoek als gids — de planeet staat midden in deze enorme ring van sterren, dicht bij Pollux. Zoek naar de heldere, goudkleurige “ster” die niet flikkert!
Je hebt geen speciale apparatuur nodig om hem te zien — Jupiter is helder genoeg om met het blote oog te bekijken. Maar met een verrekijker of kleine telescoop zie je vier kleine lichtpuntjes ernaast — de Galileïsche manen: Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Ze staan nooit stil: ze veranderen voortdurend van positie, verdwijnen achter de planeet of schuiven er juist vóór langs. Zie je maar drie manen in plaats van vier? Dan is er waarschijnlijk net eentje achter de reuzenplaneet “verstopt”!
Die vier heldere puntjes zijn alleen de bekendste — Jupiter heeft in totaal 97 bekende manen! De rest is veel kleiner en zwakker en alleen zichtbaar met krachtige telescopen. Jarenlang droeg Jupiter met trots de titel van planeet met de meeste manen — totdat een andere gasreus stilletjes die kroon overnam. Weet jij welke? Test je kennis in onze quiz over kosmische recordhouders!
28 februari: grote planetaire uitlijning
Rond 28 februari komen zes planeten — Jupiter, Uranus, Saturnus, Neptunus, Venus en Mercurius — samen in een zeldzame planetaire uitlijning. Ongeveer een uur na zonsondergang zie je ze in een zachte diagonale lijn staan, oplopend vanaf de westelijke horizon richting de bijna volle Maan.
Vier van de zes — Jupiter, Saturnus, Venus en Mercurius — zijn helder genoeg om met het blote oog te zien. Venus schittert laag bij de horizon, met Mercurius net daarboven. Hoger aan de hemel vind je Saturnus met zijn zachte goudgele gloed en Jupiter, die fel staat te stralen naast de voor 90% verlichte Maan.
Heb je een verrekijker of kleine telescoop, probeer dan ook Uranus te spotten — die staat ongeveer halverwege tussen de heldere Jupiter en de rest van de avondplaneten. Neptunus bevindt zich dicht bij Saturnus. Het kost wat moeite om ze te vinden, maar hun aanwezigheid maakt deze zeldzame hemelse parade helemaal compleet.
Benieuwd naar alle details — magnitudes, sterrenbeelden en exacte tijden? Je vindt alles wat je nodig hebt in ons uitgebreide artikel over planetaire uitlijningen.
3 maart: Bloedmaan, of totale maansverduistering
Maak je klaar voor een van de meest dramatische verschijnselen van het jaar — een totale maansverduistering in de nacht van 3 maart 2026. Tijdens de verduistering trekt de Maan volledig door de schaduw van de Aarde en kleurt hij diep rood — een fenomeen dat in de volksmond ook wel “Bloedmaan” wordt genoemd.
Deze verduistering is zichtbaar in een groot deel van de Stille Oceaan-regio, met gedeeltelijke zichtbaarheid vanuit Azië, Australië en de Amerika’s — kortom, overal waar de Maan tijdens het evenement boven de horizon staat. De totaliteit duurt 58 minuten, en de volledige verduistering — van het begin van de halfschaduw tot het einde — neemt meer dan 5 uur in beslag.
De verduistering valt samen met de Volle Maan van maart, die traditioneel Worm Moon wordt genoemd. Die naam komt uit de tradities van de inheemse volkeren van Noord-Amerika en markeert het moment waarop de grond begint te ontdooien en regenwormen weer verschijnen — een teken dat de lente in aantocht is. Op 3 maart krijgen we dus een Blood Worm Moon (wat eerlijk gezegd best een beetje griezelig klinkt, toch?).
Bekijk onze infographic over de Volle Manen van 2026 — daarin zie je alle Volle Manen van het jaar met hun traditionele namen, exacte data en prachtige illustraties. (Misschien wil je hem zelfs uitprinten en aan de muur hangen — wij oordelen niet!)
25 april: C/2025 R3 (PANSTARRS), waarschijnlijk de helderste komeet van 2026
Rond 25 april bereikt komeet C/2025 R3 (PANSTARRS) zijn maximale helderheid, die wordt geschat op magnitude 7,7. Dat ligt precies rond de grens van wat je met een verrekijker kunt zien en met een beetje geluk wordt de komeet zelfs zichtbaar met het blote oog — sommige voorspellingen gaan tot ongeveer mag 3,7! Als die verwachtingen uitkomen, wordt C/2025 R3 (PANSTARRS) waarschijnlijk de helderste komeet van 2026. Houd de voorspellingen in de gaten, want er is concurrentie: ook komeet C/2024 E1 (Wierzchos) dingt mee naar de titel en zou ons nog kunnen verrassen met zijn helderheid.
De komeet is na zonsondergang zichtbaar aan de noordelijke hemel, als een wazig, lichtgevend vlekje met een zwakke staart. Hij zal misschien niet kunnen tippen aan de grote kometen uit het verleden, maar het blijft een bijzondere kans om een nieuwe ijzige zwerver zonder grote telescoop te zien.
Wil je meer weten? Lees dan ons speciale artikel over komeet C/2025 R3 (PANSTARRS). En als je nieuwsgierig bent hoe kometen precies werken — hun banen, staarten en periodieke terugkeer — sla dan zeker onze infographic over kometen niet over: een snelle, kleurrijke gids met alles wat je altijd al over deze ijzige reizigers wilde weten.
31 mei: Blauwe Micromaan, de kleinste Maan van het jaar
Noteer deze zeldzame combinatie in je agenda! In de nacht van 31 mei krijgen we een Blue Moon — de tweede Volle Maan in één kalendermaand — die tegelijk ook de kleinste Volle Maan van het jaar is, een Micromaan. We hebben deze bijzondere samenloop uitgebreid beschreven in ons artikel over de Blue Micromoon van mei 2026. Hieronder vind je de belangrijkste feiten in één oogopslag.
Omdat de Maan zich dicht bij zijn apogeum bevindt — het verste punt van zijn baan rond de Aarde — lijkt hij ongeveer 5,5% kleiner en 10,5% zwakker dan een “typische” Volle Maan. Het verschil is subtiel met het blote oog, maar des te interessanter als je weet waar je op moet letten. Benieuwd hoe Micromanen zich verhouden tot Supermanen (en waarom sterrenkijkers beide types zo graag bijhouden)? Neem dan een kijkje in ons artikel over Supermoons & Micromoons.
Ondanks de naam kleurt de Maan niet echt blauw — “Blue Moon” is simpelweg een benaming voor een “extra” Volle Maan. Overigens is de Blue Moon niet de enige “gekleurde” Maanterm die we gebruiken — zo zijn er ook de Black Moon, de Blood Moon en een paar andere varianten die minstens zo dramatisch klinken. Benieuwd hoeveel jij er kent? Doe de Moon Colors-quiz!
9 juni: Venus dichtbij Jupiter, de twee helderste planeten samen
Op 9 juni ontmoeten Venus en Jupiter — de twee helderste planeten aan de hemel — elkaar even in het sterrenbeeld Tweelingen. Ze komen tot binnen 1°30′ van elkaar, net iets meer dan de breedte van je vinger op armlengte. Zoek ze in de avondhemel na zonsondergang. Beide planeten zijn gemakkelijk met het blote oog te zien:
- Venus straalt met een magnitude van –4,0 en een schijnbare diameter van 13,9".
- Jupiter gloeit met een magnitude van –1,9 en een schijnbare diameter van 31,9".
Dergelijke planetaire “ontmoetingen” zijn minder alledaags dan ze lijken; in sommige jaren kun je ze op één hand tellen. We bespreken ze allemaal (groot én klein) in onze gids voor planetaire conjuncties.
11 juli: De Maan bij Mars en de Plejaden
Zet je wekker iets vroeger op 11 juli — de smalle sikkelmaan, Mars en de Plejaden komen samen aan de ochtendschemering. De Maan is slechts 15,6% verlicht en staat dicht bij de Plejaden, een van de helderste open sterrenhopen (mag 1,2).
Iets verderop vind je Mars, met zijn herkenbare roodachtige gloed (mag 1,3). Samen vormen de bleke Maan, de blauwwitte Plejaden en de rode Mars een klein kleurenpalet aan de hemel — mooi en makkelijk te herkennen, zelfs voor beginners.
Alle drie de objecten zijn met het blote oog zichtbaar, maar met een verrekijker komen de Plejaden pas echt tot leven als een fonkelende zwerm minuscule sterren. Voor het mooiste uitzicht ga je het best weg van lichtvervuiling. Benieuwd hoe donker jouw hemel werkelijk is? Bekijk dan onze Bortle-schaal-infographic — een handige manier om in te schatten wat je realistisch kunt zien.
🌟12 augustus: driedubbele hemelshow — grote planetaire uitlijning, totale zonsverduistering, maximum van de Perseïden
12 augustus is hét all-inclusive kosmische arrangement van 2026: er is een hemelshow voor ontbijt, lunch én diner!
Voor zonsopkomst zie je een zes-planetenparade: Jupiter, Mercurius, Mars, Uranus, Saturnus en Neptunus. Het is een lange lijn die zich uitstrekt van het oosten naar het zuidwesten, waarbij de planeten één voor één in de loop van de nacht opkomen: Saturnus en Neptunus verschijnen als eerste, rond middernacht. Uranus komt er een paar uur later bij, Mars klimt ongeveer een uur daarna omhoog, en kort voor de dageraad maken Jupiter en Mercurius de parade compleet. De heldere planeten — Jupiter, Mars, Mercurius en Saturnus — zijn eenvoudig met het blote oog te zien. Uranus en Neptunus vind je het best met een verrekijker of kleine telescoop.
In de middag volgt het hoofdgerecht — een totale zonsverduistering. Het pad van de totaliteit loopt over Groenland, IJsland, Portugal en Spanje en biedt een adembenemend uitzicht voor iedereen die binnen de smalle zone valt. In een groot deel van Europa is de verduistering niet totaal, maar bedekt de Maan nog steeds een groot deel van de Zon — op zichzelf al spectaculair. Het maximum van de totaliteit valt om 17:45 GMT, dus plan je observatie goed. En gebruik altijd geschikte oogbescherming — zonder uitzondering, je kent de regels.
Na het donker volgt het grote vuurwerk van de dag: de legendarische Perseïden, een van de populairste meteorenzwermen van het jaar. Dit keer zijn de omstandigheden ideaal — er is een Nieuwe Maan, dus de hemel is lekker donker. Het voorspelde maximum ligt op 13 augustus om 14:53 GMT, waardoor de nacht van 12 op 13 augustus een uitstekende kijktijd biedt. Onder een donkere hemel zonder Maan kunnen waarnemers meer dan 90 meteoren per uur zien, waarvan veel helder, kleurrijk en met lange nalichtende sporen.
Als je alle drie de gebeurtenissen weet mee te pakken, heb je officieel het recht verdiend om daar de rest van je leven over op te scheppen.
22 september: Venus op haar helderst in 2026
In september is Venus niet alleen de avondster, maar de absolute avond-superster! Op 22 september bereikt de planeet haar grootste helderheid, met een magnitude van –4,6. Dat maakt dit het moment waarop Venus in 2026 het helderst aan onze hemel staat.
Leuk weetje: terwijl Venus voor ons op haar helderst is, ziet ze er door een telescoop uit als een smalle sikkel, slechts 22% verlicht. Hoe kan een sikkel zo fel zijn? Het geheim zit in de afstand. Venus staat relatief dicht bij de Aarde, en haar grote, verlichte sikkel biedt samen het grootste oppervlak aan weerkaatst zonlicht dat wij vanaf de Aarde kunnen zien. Wanneer Venus “vol” is, staat ze juist verder weg en lijkt ze kleiner en zwakker.
Zoek Venus in de avond net boven de zuidwestelijke horizon in het sterrenbeeld Maagd (Virgo). Ze fonkelt als een fel, klein spotlicht kort na zonsondergang — zo helder dat veel mensen haar verwarren met een vliegtuig… of iets nog exotischer.
4 oktober: beste tijd om Saturnus te zien in 2026
De “Heer van de Ringen” geeft zijn mooiste show van het jaar! Op 4 oktober bereikt Saturnus de oppositie, wat betekent dat hij vanaf de Aarde gezien recht tegenover de Zon staat. Bij deze hemelse opstelling is de planeet helderder en groter dan op welk ander moment in 2026 (mag 0,3, 19,7 boogseconden) en de hele nacht zichtbaar, van zonsondergang tot zonsopkomst.
Je vindt Saturnus als een rustig, goudkleurig lichtpunt in het sterrenbeeld Walvis (Cetus). Het is een perfect doelwit voor het blote oog, maar met een kleine telescoop zie je zijn prachtige ringsysteem. Dat is precies wat Saturnus bij vrijwel elke beginnende waarnemer een echte “wow!”-ervaring maakt.
16 november: Mars dicht bij Jupiter
Op 16 november vormen twee van de meest bekeken planeten aan de hemel, Mars en Jupiter, een hechte “duet”-configuratie. Ze staan slechts 1°12′ uit elkaar — ongeveer de breedte van twee Volle Manen — en vormen zo een prachtig paar voor het blote oog.
Juist het contrast maakt deze nauwe samenstand zo bijzonder. Jupiter domineert als een gouden baken met magnitude -2,1, terwijl Mars er vlakbij staat met een duidelijke roodachtige gloed op magnitude 0,7. Je vindt ze gemakkelijk in het sterrenbeeld Leeuw (Leo). Overigens is dit geen eenmalige show — je kunt van dit schitterende duo meerdere dagen vóór en na de datum genieten.
14 december: maximum van de Geminiden
Sluit het jaar af met een van de meest betrouwbare en spectaculaire meteorenregens — de Geminiden-meteorenzwerm. Met een maximum in de nacht van 14 december staat deze zwerm bekend om zijn hoge activiteit, met rond de 120 meteoren per uur. Vaak gaat het om heldere, middelmatig snelle meteoren die een lust voor het oog zijn.
Deze zwerm zorgt voor een fantastisch schouwspel voor het overgrote deel van de wereldbevolking. Hij is het best zichtbaar vanaf het noordelijk halfrond, waar het radiant hoog aan de hemel klimt. Waarnemers op het zuidelijk halfrond kunnen ook een mooie show verwachten, al ligt het aantal meteoren per uur daar wat lager. De wassende maansikkel gaat vroeg in de avond onder en laat een donkere hemel achter — perfect voor het kijken naar meteoren. Zoek voor het beste uitzicht een donkere plek ver weg van stadslichten, blijf na middernacht kijken en geef je ogen de tijd om te wennen aan het donker. Bekijk ook zeker onze infographic over meteoren om te leren hoe je alles uit je waarneemsessie haalt.
Hoe haal je het meeste uit elk astronomisch evenement: handige tools
Ben je enthousiast over de gebeurtenissen van 2026 — maar vraag je je af hoe je op het juiste moment op de juiste plek bent? Geen zorgen: onze sterrenkijk-apps doen het moeilijke werk voor je.
- Star Walk 2 Plus heeft de unieke Planet Walk-functie! Deze berekent en toont welke planeten je vanavond kunt zien en op welke data het maximale aantal planeten tegelijk boven jouw locatie zichtbaar is.
- Eclipse Guide is je persoonlijke assistent voor alle soorten verduisteringen. Of het nu gaat om de “Blood Moon” in maart of de totale zonsverduistering in augustus, deze app geeft je exacte tijden, zichtbaarheidkaarten en alle details die je nodig hebt om je op elke maan- of zonsverduistering voor te bereiden.
- Sky Tonight is je ultieme hulpmiddel voor het plannen van elke sterrenkijk-sessie. De Kalender in de app laat je in één oogopslag de pieken van meteorenzwermen, de maanfasen en de waarnemingsomstandigheden per nacht zien.
In elk van deze apps kun je een herinnering instellen voor elk evenement dat je interessant vindt. Laat je telefoon het onthouden, zodat jij je volledig kunt richten op de verwondering.
Beste astronomische gebeurtenissen van 2026: samenvatting
Daar heb je het — een volledig jaar vol kosmische hoogtepunten, zorgvuldig geselecteerd voor jouw sterrenkijkplezier. Wat je ervaring of uitrusting ook is, 2026 biedt minstens één niet-te-missen evenement in elke maand. En als je echt ambitieus bent, markeer dan 12 augustus extra dik — dat is je kans om drie toppers op één dag mee te pakken!
- Bekijk ook onze infographic over astronomische gebeurtenissen in 2026 — dezelfde grote events, maar dan met minder tekst, meer kaarten en schitterende illustraties!
- En blader door onze lijst met bijna-beste astronomische gebeurtenissen van 2026 – daarin vind je hemelverschijnselen die de hoofdselectie net niet haalden, maar absoluut de moeite waard zijn om te bekijken.
Heldere hemel en veel kijkplezier!
