De helderste Deepsky objecten in juni 2023
In juni kun je nachten doorbrengen met het waarnemen van Deepsky objecten, zelfs met de optische apparatuur van amateurs. Deepsky objecten (of DSO's) zijn hemellichamen die zich buiten ons zonnestelsel bevinden. De helderste staan vermeld in de Messier catalogus. Je herkent een Messier object aan de letter “M” in de naam. De andere populaire referentielijst is The New General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars – deze objecten krijgende letters “NGC.” Afgezien van deze zijn er andere Deepsky catalogi, zoals de Index Catalogus, Caldwell, Collinder, Barnard en anderen. Sommige DSO's worden in meerdere catalogi vermeld, zodat ze verschillende namen hebben.
Inhoud
- Helderste sterrenhopen die te zien zijn in juni
- Deepsky objecten ontmoeten de objecten van het zonnestelsel
- Conclusie
Helderste sterrenhopen die te zien zijn in juni
In juni 2023 hebben we een prachtig zicht op verschillende bolvormige en open sterrenhopen:
- 2 juni: M13 (magnitude 5,8);
- 3 juni: M12 (magnitude 6,1);
- 6 juni: M10 (magnitude 6,6);
- 7 juni: M62 (magnitude 6,4);
- 11 juni: M92 (magnitude 6,5);
- 16 juni: NGC 6388 (magnitude 6,8);
- 17 juni: M6 (magnitude 4,2);
- 17 juni: NGC 6397 (magnitude 5,6);
- 18 juni: IC 4665 (magnitude 4,2);
- 20 juni: M7 (magnitude 3,3);
- 23 juni: M8 (magnitude 5,8);
- 24 juni: NGC 6541 (magnitude 6,6);
- 29 juni: NGC 6633 (magnitude 4,6).
Je kunt DSO's gemakkelijk lokaliseren met de Sky Tonight astronomie-app. Gebruik de zoekfunctie om het object waarin je geïnteresseerd bent te vinden, tik vervolgens op de blauwe doelknop ernaast. Richt je apparaat naar de hemel en volg de witte pijl terwijl deze je naar de positie van het object in de lucht boven je leidt.
Maar dat is nog niet alles! Sky Tonight biedt een andere spannende functie voor het observeren van deepsky-objecten. Je hebt de mogelijkheid om aan te passen hoe deze objecten op je scherm worden weergegeven. Ga gewoon naar het Menu, navigeer naar Instellingen, tik vervolgens op Hemel. Van daaruit kun je de DSO-zichtbaarheid kiezen die bij je voorkeuren past: Basis, Geavanceerd of Pro. Met de basismodus zie je alleen de meest prominente DSO's; de Geavanceerd en Pro modi zullen je helpen nog meer Deepsky objecten in de lucht te vinden.
Maar nu gaan we eens nader kijken naar de 7 helderste Deepsky objecten, sommige hiervan kunnen zelfs met het blote oog worden gezien.
2 juni: De Hercules-cluster (M13)
De Grote Bolvormige Cluster in Hercules (de Hercules Globular Cluster, Messier 13) zal schijnen met een magnitude van 5.8, zijn hoogste punt in de lucht bereikend op jouw lokale middernacht. M13 is een van de helderste sterrenhopen op het noordelijk halfrond, maar is alleen te zien vanaf de breedtegraden ten noorden van 33° zuiderbreedte.
De bolvormige sterrenhoop dankt haar naam aan het sterrenbeeld Hercules waarin ze staat. Ze bevat enkele honderdduizenden sterren die zo dicht bij elkaar staan dat ze soms tegen elkaar botsen en nieuwe sterren vormen. M13 is met het blote oog niet te zien, maar ook door een verrekijker of een kleine telescoop krijg je een prachtig zicht op de bolvormige sterrenhoop.
17 juni: De Vlindercluster (M6)
Zoek naar de Vlinder open sterrenhoop (Messier 6) in het sterrenbeeld Scorpius, schijnend met een magnitude van 4.2. Het beste zicht heb je op het zuidelijk halfrond, maar je kunt haar niet waarnemen vanaf breedtegraden ver ten noorden van 37° noorderbreedte. In juni zal de sterrenhoop de hele nacht zichtbaar zijn en rond middernacht lokale tijd het hoogste punt aan de hemel bereiken.
M6 beslaat ongeveer evenveel van de hemel als de volle maan, zodat je haar beter kunt waarnemen door een verrekijker of een kleine telescoop, want ze past niet in het blikveld van de grotere lenzen. De vlindervorm bestaat uit blauwe sterren en een opvallende oranje ster. Je kunt zelfs proberen om ze met het blote oog te spotten - een donkere hemel en scherpe ogen zijn een vereiste.
Van vlinders tot dolfijnen en zelfs schedels, Deepsky objecten kunnen allerlei vreemde vormen aannemen. Doe onze quiz en kijk of je de naam van een nevel kunt raden door naar zijn foto te kijken!
17 juni: NGC 6397
De bolvormige sterrenhoop NGC 6397 bevindt zich in het sterrenbeeld Ara. Het is een van de bolvormige sterrenhopen die het dichtst bij de aarde staan, op 7.800 lichtjaar afstand er van. De beste plaatsen om NGC 6397 waar te nemen zijn op het zuidelijk halfrond, op breedtegraden ten zuiden van 16° noorderbreedte.
Schijnend met een magnitude van 5,7 is de bolvormige sterrenhoop met het blote oog moeilijk te zien, maar je ziet het merendeel van de sterren door een verrekijker of een kleine telescoop. Door een telescoop zie je de talloze blauwe, witte en oranje sterren van verschillende groottes.
18 juni: IC 4665
De open sterrenhoop IC 4665 schijnt met een magnitude van 4,2 in het sterrenbeeld Slangendrager. Ze is zowel op het noordelijk als op het zuidelijk halfrond goed te zien, tussen de breedtegraden 75° noorderbreedte en 64° zuiderbreedte. De beste tijd om de sterrenhoop te zien is rond middernacht plaatselijke tijd.
IC 4665 kan zwakker lijken dan haar schijnbare helderheid, omdat de sterrenhoop over meer dan tweemaal de diameter van de volle maan is uitgespreid. Voor een beter zicht kun je een verrekijker of een kleine telescoop gebruiken. Je kunt zelfs proberen om IC 465 met het blote oog te zien vanaf plaatsen zonder lichtvervuiling.
20 juni: de Ptolemaeus-cluster (M7)
De Ptolemeus Cluster (Messier 7) zal helder schijnen met een magnitude van 3.3 in het sterrenbeeld Scorpius. Ze is het best te zien op het zuidelijk halfrond, vanaf breedtegraden ten zuiden van 35° noorderbreedte. Je kunt de sterrenhoop het beste waarnemen rond middernacht plaatselijke tijd.
Zoals de naam al doet vermoeden, werd M7 in de oudheid ontdekt door de Grieks-Egyptische astronoom Claudius Ptolemaeus. Hij observeerde de cluster zonder optische hulpmiddelen en ook jij kunt proberen de Ptolemaeus-cluster met het blote oog te ontdekken aan de donkere hemel. Je krijgt het beste zicht op M7 met een verrekijker of een kleine telescoop.
23 juni: de Lagunenevel
De Lagunenevel (Messier 8) is een gigantische emissienevel, ongeveer drie keer de visuele grootte van de Volle Maan. Het is gelegen in het sterrenbeeld Boogschutter. In juni zal M8 schijnen met een magnitude van 5.8, het beste te zien op het zuidelijk halfrond vanaf breedtegraden ten zuiden van 45°N. Het zal zijn hoogste punt in de lucht bereiken op jouw lokale middernacht.
De Lagunenevel is ook de thuisbasis van een jonge open sterrenhoop NGC 6530 (magnitude 4.6). Je kunt proberen om zowel M8 als NGC 6530 met het blote oog te spotten in de donkere lucht zonder lichtvervuiling, maar het is beter om minimaal een verrekijker te gebruiken. Met een amateurtelescoop krijg je een prachtig zicht op meer dan twintig sterren.
29 juni: NGC 6633
De open sterrenhoop NGC 6633 (magnitude 4,6) schijnt helder in het sterrenbeeld Slangendrager. De sterrenhoop bereikt rond middernacht plaatselijke tijd haar hoogste punt aan de hemel. Ze is goed te zien op het noordelijk en zuidelijk halfrond, op breedtegraden tussen 76° noorderbreedte en 63° zuiderbreedte.
NGC 6633 beslaat ongeveer evenveel van de hemel als de volle maan. Daarom kun je haar het beste waarnemen door een verrekijker. Als je een telescoop wilt gebruiken, kun je beter een kleinere kiezen, zodat de sterrenhoop helemaal in het beeldveld past. Maar je kunt zelfs proberen de sterrenhoop met het blote oog te zien, als je ogen scherp zijn en de hemel niet vervuild is door licht.
Deepsky objecten ontmoeten de objecten van het zonnestelsel
In juni 2023 zullen we ook genieten van DSO's die de hemellichamen in ons zonnestelsel ontmoeten. Laten we deze gebeurtenissen eens nader bekijken.
2 juni: Mars ontmoet de Praesepe
Op 2 juni om 03:30 GMT zal Mars (magnitude 1.6) binnen 0°6' van de Praesepe (magnitude 3.1) passeren. Op zo'n korte afstand zullen de objecten samen passen in het gezichtsveld van een telescoop, maar ze kunnen ook met het blote oog of verrekijker worden gezien. Kijk als de nacht valt naar de objecten in Kreeft nabij de westelijke horizon.
11 juni: Mercurius ontmoet de Pleiaden
Op 11 juni, om 17:50 GMT, zal Mercurius (magnitude -0.4) 6°12' passeren van de Pleiaden (magnitude 1.2). Beide objecten zullen zich bevinden in het sterrenbeeld Stier nabij de oostelijke horizon. Ze zullen helder genoeg zijn om met het blote oog te zien, maar je zult ze slechts ongeveer een uur voor zonsopgang kunnen observeren. Als je optica gebruikt, wees dan voorzichtig om ze niet op de zon te richten terwijl deze opkomt. Het kan permanente blindheid veroorzaken.
13 juni: Venus ontmoet de Praesepe
Op 13 juni, om 11:05 GMT, zal Venus (magnitude -4.5) 0°30' van de Praesepe (magnitude 3.1) passeren. Zoek naar de objecten in het sterrenbeeld Kreeft nabij de westelijke horizon na zonsondergang. Ze passen niet samen in het gezichtsveld van een telescoop, maar je kunt ze zien door een verrekijker of zelfs met het blote oog onder de heldere donkere hemel.
16 juni: de Maan ontmoet de Pleiaden
Op 16 juni, om 00:47 GMT, zal de Maan (magnitude -7,2) 1,8° verwijderd zijn van de Pleiaden (magnitude 1,2) in het sterrenbeeld Stier. De Maan zal echter slechts voor 5% verlicht zijn en daardoor bijna onzichtbaar zijn voor het blote oog. Gebruik een verrekijker om beide objecten beter te kunnen zien aan de hemel. Ze zullen zichtbaar zijn aan de oostelijke horizon ongeveer een uur voor zonsopgang.
21 juni: de Maan ontmoet de Praesepe
Op 21 juni, om 10:38 GMT, zal de 10% verlichte maan 4° passeren van de Praesepe (magnitude 3.1). Je zult de dunne wascrescent dicht bij de heldere cluster met het blote oog kunnen zien. De objecten zullen in het sterrenbeeld Kreeft aan de westelijke horizon zijn. Zoek naar hen in de lucht zodra het donker wordt.
Conclusie
Juni is een goede maand om Deepsky objecten te observeren en hoe ze de lichamen van het zonnestelsel in de lucht ontmoeten. Als je niet zeker weet waar en wanneer je vanaf jouw locatie Deepsky objecten kunt zien, gebruik dan de sterrenkijk-app Sky Tonight. Je hoeft alleen maar de naam van de DSO die je zoekt (of de catalogus aanduiding) in de zoekbalk in te typen, en je leert over de locatie van het object, gerelateerde evenementen, en andere gedetailleerde informatie.
We wensen je een heldere hemel en veel plezier met observeren!
