Deep sky objecten in juni 2022
In juni kun je nachten doorbrengen met het waarnemen van deep-sky objecten, zelfs met de optische apparatuur van amateurs. Deep-sky objects (of DSO's) zijn hemellichamen die zich buiten ons zonnestelsel bevinden. De helderste staan vermeld in de Messier catalogus. Je herkent een Messier object aan de letter “M” in de naam. De andere populaire referentielijst is The New General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars – deze objecten krijgende letters “NGC.” Afgezien van deze zijn er andere deep-sky catalogi, zoals de Index Catalogus, Caldwell, Collinder, Barnard en anderen. Sommige DSO's worden in meerdere catalogi vermeld, zodat ze verschillende namen hebben.
Inhoud
Helderste sterrenhopen die te zien zijn in juni
In juni 2022 hebben we een prachtig zicht op verschillende bolvormige en open sterrenhopen:
- 2 juni: M13 (magnitude 5,8);
- 3 juni: M12 (magnitude 6,1);
- 6 juni: M10 (magnitude 6,6);
- 7 juni: M62 (magnitude 6,4);
- 11 juni: M92 (magnitude 6,5);
- 16 juni: NGC 6388 (magnitude 6,8);
- 17 juni: M6 (magnitude 4,2);
- 17 juni: NGC 6397 (magnitude 5,6);
- 18 juni: IC 4665 (magnitude 4,2);
- 20 juni: M7 (magnitude 3,3);
- 23 juni: NGC 6530 (magnitude 4,6);
- 24 juni: NGC 6541 (magnitude 6,6);
- 29 juni: NGC 6633 (magnitude 4,6).
Laten we de 7 helderste eens wat nader bekijken.
2 juni: De Hercules-cluster (M13)
De Hercules bolhoop schijnt met een magnitude van 5,8 en bereikt rond jouw plaatselijke middernacht haar hoogste punt aan de hemel. M13 is een van de helderste sterrenhopen op het noordelijk halfrond, maar is alleen te zien vanaf de breedtegraden ten noorden van 33° zuiderbreedte.
De bolvormige sterrenhoop dankt haar naam aan het sterrenbeeld Hercules waarin ze staat. Ze bevat enkele honderdduizenden sterren die zo dicht bij elkaar staan dat ze soms tegen elkaar botsen en nieuwe sterren vormen. M13 is met het blote oog niet te zien, maar ook door een verrekijker of een kleine telescoop krijg je een prachtig zicht op de bolvormige sterrenhoop.
17 juni: De vlindercluster (M6)
Zoek de Vlinder open sterrenhoop (magnitude 4,2) in het sterrenbeeld Schorpioen. Het beste zicht heb je op het zuidelijk halfrond, maar je kunt haar niet waarnemen vanaf breedtegraden ver ten noorden van 37° noorderbreedte. In juni zal de sterrenhoop de hele nacht zichtbaar zijn en rond middernacht lokale tijd het hoogste punt aan de hemel bereiken.
M6 beslaat ongeveer evenveel van de hemel als de volle maan, zodat je haar beter kunt waarnemen door een verrekijker of een kleine telescoop, want ze past niet in het blikveld van de grotere lenzen. De vlindervorm bestaat uit blauwe sterren en een opvallende oranje ster. Je kunt zelfs proberen om ze met het blote oog te spotten - een donkere hemel en scherpe ogen zijn een vereiste.
17 juni: NGC 6397
De bolvormige sterrenhoop NGC 6397 bevindt zich in het sterrenbeeld Ara. Het is een van de bolvormige sterrenhopen die het dichtst bij de aarde staan, op 7.800 lichtjaar afstand er van. De beste plaatsen om NGC 6397 waar te nemen zijn op het zuidelijk halfrond, op breedtegraden ten zuiden van 16° noorderbreedte.
Schijnend met een magnitude van 5,7 is de bolvormige sterrenhoop met het blote oog moeilijk te zien, maar je ziet het merendeel van de sterren door een verrekijker of een kleine telescoop. Door een telescoop zie je de talloze blauwe, witte en oranje sterren van verschillende groottes.
18 juni: IC 4665
De open sterrenhoop IC 4665 schijnt met een magnitude van 4,2 in het sterrenbeeld Ophiuchus. Ze is zowel op het noordelijk als op het zuidelijk halfrond goed te zien, tussen de breedtegraden 75° noorderbreedte en 64° zuiderbreedte. De beste tijd om de sterrenhoop te zien is rond middernacht plaatselijke tijd.
IC 4665 kan zwakker lijken dan haar schijnbare helderheid, omdat de sterrenhoop over meer dan tweemaal de diameter van de volle maan is uitgespreid. Voor een beter zicht kun je een verrekijker of een kleine telescoop gebruiken. Je kunt zelfs proberen om IC 465 met het blote oog te zien vanaf plaatsen zonder lichtvervuiling.
20 juni: de Ptolemaeus-cluster (M7)
De Ptolemaeus-cluster (magnitude 4,1) schijnt helder in het sterrenbeeld Schorpioen. Ze is het best te zien op het zuidelijk halfrond, vanaf breedtegraden ten zuiden van 35° noorderbreedte. Je kunt de sterrenhoop het beste waarnemen rond middernacht plaatselijke tijd.
Zoals de naam al doet vermoeden, werd M7 in de oudheid ontdekt door de Grieks-Egyptische astronoom Claudius Ptolemaeus. Hij observeerde de cluster zonder optische hulpmiddelen en ook jij kunt proberen de Ptolemaeus-cluster met het blote oog te ontdekken aan de donkere hemel. Je krijgt het beste zicht op M7 met een verrekijker of een kleine telescoop.
23 juni: NGC 6530
NGC 6530 is een jonge open sterrenhoop dicht bij de Lagune-nevel (M8) in het sterrenbeeld Boogschutter. Ze schijnt met een magnitude van 4,6 en is het best te zien op het zuidelijk halfrond, vanaf breedtegraden ten zuiden van 45° noorderbreedte. Ze zal haar hoogste punt aan de hemel bereiken rond middernacht bij jou in de buurt.
Je kunt proberen NGC 6530 met het blote oog te spotten aan een donkere hemel zonder lichtvervuiling, maar je kunt beter op z'n minst een verrekijker gebruiken. Met een amateurtelescoop krijg je een prachtig zicht op meer dan twintig sterren.
29 juni: NGC 6633
De open sterrenhoop NGC 6633 (magnitude 4,6) schijnt helder in het sterrenbeeld Ophiuchus. De sterrenhoop bereikt rond middernacht plaatselijke tijd haar hoogste punt aan de hemel. Ze is goed te zien op het noordelijk en zuidelijk halfrond, op breedtegraden tussen 76° noorderbreedte en 63° zuiderbreedte.
NGC 6633 beslaat ongeveer evenveel van de hemel als de volle maan. Daarom kun je haar het beste waarnemen door een verrekijker. Als je een telescoop wilt gebruiken, kun je beter een kleinere kiezen, zodat de sterrenhoop helemaal in het beeldveld past. Maar je kunt zelfs proberen de sterrenhoop met het blote oog te zien, als je ogen scherp zijn en de hemel niet vervuild is door licht.
Deep-sky objecten ontmoeten de maan en Venus
In juni 2022 zullen we ook genieten van DSO's die de hemellichamen in ons zonnestelsel ontmoeten. Laten we deze gebeurtenissen eens nader bekijken.
4 juni: de maan ontmoet de Bijenkorfcluster
Op 4 juni, om 07:17 GMT, komt de maan in samenstand met de Bijenkorfcluster. De hemellichamen zullen op een afstand van ongeveer 4° van elkaar staan. De Bijenkorfcluster schijnt met een magnitude van 3,07 en de voor 20% verlichte maanschijf is zo helder als -9,5. De afstand tussen de hemellichamen zal te groot zijn om in het gezichtsveld van een telescoop te passen, je kunt ze dus waarnemen door een verrekijker of met het blote oog.
23 juni: Venus ontmoet de Plejaden
Op 23 juni, om 00:53 GMT, ontmoet de mooie Venus de "zeven zusters" - de Plejaden. Je vindt ze aan de nachthemel binnen 5,7° van elkaar. Helaas is de afstand te groot om in het gezichtsveld van een telescoop te passen, maar je kunt er wel een verrekijker voor gebruiken. De hemellichamen kunnen zelfs met het blote oog worden waargenomen - Venus schijnt met een magnitude van -3,87, en de Plejaden vergezellen haar met een magnitude van 1,20.
25 juni: de maan ontmoet de Plejaden
Op 25 juni, om 21:27 GMT, komt de maan dicht bij de Plejaden sterrenhoop. Op het moment van de samenstand zal de afstand tussen hen 3,9° zijn, wat te groot is om door een telescoop waar te nemen. Ook deze gebeurtenis is niet zo spectaculair voor het blote oog, maar je krijgt een prachtig zicht met een verrekijker. De voor 9% verlichte maanschijf schijnt met een magnitude van -8,22 en de Plejaden sluiten zich hierbij aan met een magnitude van 1,2.
Als je niet zeker weet waar en wanneer je vanaf jouw locatie deep-sky objecten kunt zien, gebruik dan de sterrenkijk-app Sky Tonight. Je hoeft alleen maar de naam van de DSO die je zoekt in de zoekbalk te typen, dan kom je meer te weten over de plaats van het object, gerelateerde gebeurtenissen en andere gedetailleerde informatie.
We wensen je een heldere hemel en veel plezier met observeren!
