Maan in samenstand met planeten 2021

~9 min

In dit artikel kom je te weten welke planeten in de tweede helft van 2021 aan onze hemel in de buurt van de maan passeerden. Lees ook ons andere maandelijks bijgewerkte artikel voor de samenstanden van dit jaar.

Inhoud

Conjuncties in december

3 december: conjunctie van de maan met Mars

Op 3 december 2021, om 00:27 GMT, gaat de maan heel dicht langs de planeet Mars aan de hemel; beide objecten bevinden zich in het sterrenbeeld Weegschaal. De hoekafstand tussen de twee hemellichamen is 0°41' - dat is maar iets meer dan de hoekdiameter van de maan!

Jammer genoeg nadert onze natuurlijke satelliet zijn nieuwe fase: dit betekent dat hij in hetzelfde gebied van de hemel zal staan als de zon, zodat je de maan 's nachts niet kunt zien. Daardoor zal ook Mars de hele nacht onder de horizon blijven - de enige keer dat je de rode planeet, met een magnitude van 1.6, kunt waarnemen is vlak voor zonsopgang. Omdat Mars dicht bij de zon zal staan, is het beter om geen telescoop te gebruiken voor de waarneming ervan. Dit om oogletsel te voorkomen.

7 december: conjunctie van de maan en Venus

Op 7 december, om 00:49 GMT, zal de dunne maansikkel Venus ontmoeten aan de hemel. Onze natuurlijke satelliet passeert 1°52' ten zuiden van de planeet. De maan, gloeiend van de glans van de aarde, zal een magnitude hebben van -10.4, terwijl Venus schijnt met een magnitude van -4.7. Kijk uit naar dit spectaculaire duo in het sterrenbeeld Boogschutter.

Begin december is Venus het helderst en dat is dus de beste tijd om de planeet waar te nemen. Als je een verrekijker hebt, probeer Venus er dan eens mee te bekijken: de planeet zal er uitzien als een kleine dunne sikkel.

8 december: conjunctie van de maan en Saturnus

Op 8 december 2021, om 01:49 GMT, vindt de samenstand plaats van de wassende maan en Saturnus, de planeet met de ringen. Onze natuurlijke satelliet passeert 4°11' ten zuiden van de gasreus. De maan heeft een magnitude van -11.0 en Saturnus een magnitude van 0.5. Beide hemellichamen staan in het sterrenbeeld Steenbok.

9 december: conjunctie van de maan en Jupiter

Op 9 december 2021, om 06:10 GMT, komt de maan dicht bij een andere gasreus, Jupiter, en passeert 4°28' ten zuiden van de planeet. De maan schijnt dan met een magnitude van -11,5 en Jupiter heeft een magnitude van -2,3. Kijk uit naar de twee objecten in het sterrenbeeld Steenbok.

De samenstanden van de maan met Venus, Saturnus en Jupiter zullen bijzonder spectaculair zijn vanwege de perfecte planetaire uitlijning: gedurende de hele maand december zullen de drie planeten in een mooie rechte rij langs de verduisteringslijn staan.

31 december: conjunctie van de maan en Mars

De maand eindigt zoals hij begon - met de samenstand van de maan en Mars. Op 31 december 2021, om 20:13 GMT, passeert onze natuurlijke satelliet 0°56' ten zuiden van de rode planeet; beide hemellichamen bevinden zich in het sterrenbeeld Ophiuchus. De maan nadert weer haar nieuwe fase en dus zijn beide objecten de hele nacht niet waar te nemen. Je kunt proberen om Mars, met een magnitude van 1,5, vlak voor zonsopgang laag boven de horizon te zien.

Je moet weten dat voor het waarnemen van samenstanden geen speciale apparatuur nodig is - zulke verschijnselen zijn gemakkelijk met het blote oog te zien. Wees ook niet teleurgesteld als je het exacte tijdstip van de samenstand mist; zelfs de nacht na de samenstand zullen de twee objecten die je graag wilt zien nog vrij dicht bij elkaar staan.

Conjuncties in november

3 november: conjunctie van de maan met Mercurius

Op 3 november 2021 om 18:39 GMT zal de maan erg dicht langs Mercurius aan de hemel passeren. De ruimteobjecten zullen op een schijnbare afstand van 1°13' staan en zijn te vinden in het sterrenbeeld Maagd.

De maanschijf is maar heel klein en is slechts 3% verlicht omdat het bijna nieuwe maan is. De dichte nadering is beter te zien op 2 en 3 november, omdat het op 4 november nieuwe maan is, waardoor de maan dan niet aan de hemel te zien is. Mercurius straalt momenteel trouwens helder aan de ochtendhemel met een magnitude van -0,8 omdat hij zijn slechts een week geleden zijn grootste elongatie heeft bereikt.

8 november: conjunctie van de maan met Venus

Op 8 november 2021 om 05:20 GMT vindt de conjunctie van de 18% verlichte maan met de heldere planeet Venus plaats. Onze natuurlijke satelliet passeert op 1°06' ten noorden van Venus, die een magnitude van -4,5 heeft. Dit vindt plaats in het sterrenbeeld Boogschieter. Venus staat nu laag boven de horizon en lijkt elke nacht helderder nu hij dichter bij de aarde komt. Probeer het duo dus in de buurt van de horizon te zien tijdens de avonden van 7 en 8 november.

10 november: conjunctie van de maan met Saturnus

Op 10 november 2021 om 14:24 GMT passeert de maan op 4°06' ten zuiden van Saturnus. Je kunt de 39% verlichte maan vlakbij Saturnus in het sterrenbeeld Steenbok zien. Saturnus heeft een magnitude van 0,4. Saturnus is nu de minst heldere van de planeten die met het blote oog te zien zijn, maar kan worden waargenomen als het helder is.

11 november: conjunctie van de maan met Jupiter

Op 11 november 2021 om 17:16 GMT is de maan te zien op slechts 4°21' ten zuiden van Jupiter. Om ze waar te nemen, kijk je naar het zuiden als je op het noordelijk halfrond woont of direct boven je als je op het zuidelijk halfrond bent. Of je kunt gewoon het sterrenbeeld Steenbok zoeken: de maan en Jupiter stralen met een magnitude van respectievelijk -12,0 en -2,4.

We adviseren je om tussen 8 en 12 november naar de hemel te kijken en het maximale uit deze conjuncties te halen. Je kunt een verrekijker gebruiken of gewoon met het blote oog kijken; het zijn allebei goede opties.

Conjuncties in oktober

9 oktober: conjunctie van de maan met Venus

Op 9 oktober 2021 om 18:35 GMT vindt de conjunctie van de 3 dagen oude maan met de stralende planeet Venus plaats. Dit wordt een prachtig gezicht: de 9% met aardlicht verlichte maanschijf passeert op 2°51' ten noorden van Venus, die een magnitude van -4,2 heeft. Je vindt beide objecten in het sterrenbeeld Schorpioen. Als je een verrekijker voor je waarnemingen gebruikt, kun je zelfs details op het onverlichte deel van de maan onderscheiden.

Maak je geen zorgen als je het precieze moment van de conjunctie mist — waarnemers op beide halfronden zullen hoogstwaarschijnlijk kunnen zien hoe onze natuurlijk satelliet en de heldere planeet dicht bij elkaar komen. Degenen op het zuidelijk halfrond hebben betere observatie-omstandigheden omdat Venus voor hen hoger aan de hemel staat. Op noordelijke breedtegraden blijft de planeet relatief laag boven de horizon in de richting van de zonsondergang.

14 oktober: conjunctie van de maan met Saturnus

Op 14 oktober 2021 om 07:08 GMT passeert de 60% verlichte maan op 3°56' ten zuiden van de gasreus Saturnus. Saturnus is minder helder dan Venus, maar nog steeds zichtbaar met het blote oog. De planeet straalt met een magnitude van 0,3 en je kunt hem vlak bij de maan zien in het sterrenbeeld Steenbok.

Saturnus en Jupiter kwamen in december 2020 extreem dicht bij elkaar. Dit evenement werd zelfs een “grote conjunctie.” genoemd. Sindsdien verwijdert Jupiter zich van Saturnus, maar voorlopig verschijnen ze nog dicht bij elkaar aan de hemel. Als de conjunctie van de maan met Saturnus optreedt, duurt het dus niet lang tot de conjunctie van de maan met Jupiter.

15 oktober: conjunctie van de maan met Jupiter

Slechts één dag later, op 15 oktober 2021 om 10:02 GMT, passeert de maan dicht langs een andere gasreus: Jupiter. Met een magnitude van -2,8 is de planeet erg helder, helderder dan alle sterren. Het duo is te vinden in het sterrenbeeld Steenbok, op de schijnbare scheiding van 3°57'. De maan blijft een aantal dagen in de buurt van de gasreuzen, dus je kunt je observaties al van te voren beginnen en tijdens de nachten van 13 tot 15 oktober naar deze planeten vlak naast onze natuurlijk satelliet kijken.

Conjuncties in september

8 september: conjunctie van de maan en Mercurius

Op 8 september 2021, om 20:18 GMT, zullen de maan en Mercurius elkaar ontmoeten in het sterrenbeeld Maagd. Dit zal een relatief verre samenstand zijn, want de afstand tussen de hemellichamen zal 6°31' bedragen. Daarom moet je de samenstand van de maan en Mercurius met het blote oog waarnemen. Gebruik geen telescoop of verrekijker voor de waarneming - het blikveld van amateurtelescopen is meestal 1° tot ongeveer 5° (hier staat hoe je het blikveld van je telescoop berekent).

Op 8 september zal de maan 1 dag oud zijn, zodat slechts 3% van de maanschijf zichtbaar zal zijn. Schijnend met een magnitude van 0,0 zal Mercurius lastig te zien zijn voor mensen die op het noordelijk halfrond wonen - de gloed van de zonsondergang zal de kleinste planeet aan ons zicht onttrekken. Waarnemers op het zuidelijk halfrond, mis je kans niet! Voor jullie zal de planeet gedurende deze hele maand september 's avonds het beste te zien zijn van het hele jaar. Lees meer over Mercurius aan de nachtelijke hemel in ons vorige artikel.

10 september: conjunctie van de maan en Venus

Op 10 september 2021, om 02:08 GMT, zal de 15% verlichte maan 4°04' ten noorden van de oogverblindende planeet Venus passeren. Deze prachtige planeet kun je op de dag van de samenstand heel gemakkelijk aan de nachtelijke hemel vinden. Ze schittert met een magnitude van -4,1 samen met de maan in het sterrenbeeld Maagd.

17 september: conjunctie van de maan en Saturnus

De volgende samenstand vindt plaats op 17 september 2021, om 02:33 GMT. Onze heldere natuurlijke satelliet passeert 3°45' ten zuiden van Saturnus - beide hemellichamen staan in het sterrenbeeld Steenbok. De gasreus zal de zwakste zijn van de planeten die aan de nachtelijke hemel te zien zijn, met een magnitude van slechts 0,2. Desondanks zou een scherp oog de geringde planeet moeten kunnen opmerken in de buurt van de voor 87% verlichte maan.

18 september: conjunctie van de maan en Jupiter

Als je om een of andere reden de spectaculaire samenstand van de maan en Jupiter in augustus gemist hebt, is dit je tweede kans! Op 18 september 2021, om 06:54 GMT, zullen de bijna volle (voor 94% verlichte) maan en de heldere planeet Jupiter elkaar weer ontmoeten aan onze hemel. Sinds augustus heeft Jupiter iets aan helderheid ingeboet, maar blijft na Venus de helderste planeet - de gasplaneet schittert met een magnitude van -2,8.

Het heldere duo is een perfect observatiedoel door hun positie aan de hemel. Jupiter klimt hoog aan de hemel als de duisternis valt en blijft samen met de Maan tot ongeveer 3 uur 's morgens plaatselijke tijd zichtbaar. Zoek ze in het sterrenbeeld Steenbok en vergeet niet om eerst even het weerbericht te checken om er zeker van te zijn dat de wolken je waarnemingen niet zullen hinderen.

Conjuncties in augustus

10 augustus: conjunctie van maan en Mars

Op 10 augustus 2021, om 00.42 GMT, zal de maan op 4°17' ten noorden van Mars passeren. In de nacht van de conjunctie zal de dunne, slechts 4% verlichte maan schijnen met een magnitude van -8,7; de roodachtige planeet Mars zal een magnitude hebben van -2,9. Beide hemellichamen staan in het sterrenbeeld Leeuw. De maan en Mars zullen te ver uit elkaar staan, dus gebruik geen telescoop voor je observatie — gebruik in plaats daarvan een verrekijker of probeer het met het blote oog.

Trouwens, misschien is dit wel je laatste kans om de rode planeet dit jaar nog te zien! De planeet is al nauwelijks waarneembaar en wordt steeds vager in de schittering van de zon terwijl de planeet richting de conjunctie met de zon beweegt, die op 8 oktober 2021 zal plaatsvinden.

11 augustus: conjunctie van maan en Venus

Slechts één dag later, op 11 augustus 2021 om 06.59 GMT, staan de maan en Venus bij elkaar — de maan passeert op 4°17' ten noorden van Venus. Onze natuurlijke satelliet wordt snel helderder en op de dag dat de maan Venus dicht nadert, schijnt de maan met een magnitude van -10,0. Venus, op haar beurt, is de meest prominente planeet aan de hemel en heeft een magnitude van -4,0. Je kunt ze vinden in het sterrenbeeld Maagd.

20 augustus: conjunctie van maan en Saturnus

De volgende conjunctie doet zich voor op 20 augustus 2021 om 22.15 GMT. Dit keer ontmoeten de 95% verlichte maan en Saturnus elkaar in het sterrenbeeld Steenbok, 3°42' ten zuiden van de planeet. De hemellichamen zullen schijnen met een magnitude van respectievelijk -12,6 en 0,2.

Saturnus heeft onlangs een oppositie bereikt, wat betekent dat de planeet voor dit jaar nu op zijn helderst is. De planeet staat bijna recht tegenover de zon aan de hemel op aarde en is bijna de hele nacht te zien. Saturnus is minder duidelijk met het blote oog te zien dan de volgende planeet op onze lijst, Jupiter; maar bekeken door een telescoop biedt Saturnus echt een adembenemend gezicht.

22 augustus: conjunctie van maan en Jupiter

Op 22 augustus 2021, om 04.56 GMT, heb je de kans om de heldere planeet Jupiter te zien in de buurt van de blauwe maan in het sterrenbeeld Steenbok; onze trawant zal op 3°57' ten zuiden van de gasreus passeren.

Jupiter zal ook een oppositie bereiken op 20 augustus 2021 en schijnt dan op zijn helderst. De planeet zal veel meer licht geven dan Saturnus en met een magnitude van -2,9 schijnen. Zelfs de 100% verlichte maan kan dan niet op tegen de gloed van de planeet.

We wensen je een heldere hemel en goede observaties!

Trustpilot