Mercurius, Jupiter en Saturnus ontmoeten elkaar aan de avondhemel

Het zeldzame planetaire trio van Mercurius, Jupiter en Saturnus siert de avondhemel. In het artikel van vandaag vertellen we je hoe, wanneer en waar je deze spectaculaire astronomische gebeurtenis kunt zien en waarom hij zo bijzonder is.

Wat is een planetair trio?

Zoals de definitie al aangeeft, wordt een planetair trio gevormd door drie planeten die binnen een cirkel met een diameter van minder dan 5 graden passen. In dit geval zal een verrekijker handig zijn, omdat een verrekijker meestal een gezichtsveld van 5 graden of meer heeft. Het planetaire trio van Mercurius, Jupiter en Saturnus in januari is de eerste van twee planetaire trio’s die in 2021 plaats zullen vinden: de tweede valt op 13 februari 2021, als Mercurius, Venus en Jupiter samenkomen aan de ochtendhemel.

Bovendien is het de eerste van vier planetaire trio’s die in het decennium van 1 januari tot en met 31 december 2030 zullen voorkomen. De skywatchers zullen op 20 april 2026 ook de kans krijgen om de prachtige dans van drie planeten te zien: Mercurius, Mars en Saturnus. Tenslotte vindt het laatste planetaire trio van het decennium plaats op 16 juni 2028: deze keer bestaat hij uit Mercurius, Venus en Mars.

Hoe en wanneer kun je het planetaire trio van Mercurius, Jupiter en Saturnus zien?

Voor het eerst sinds oktober 2015 hebben waarnemers de kans om een planetair trio te zien, van 8 tot en met 11 januari 2021: zie hoe Mercurius, Jupiter en Saturnus laag aan de avondhemel dicht bij elkaar schijnen. Om een beter zicht op deze planeten te krijgen, moet je een vrije horizon vinden en niet later dan 45 minuten na zonsondergang met je waarneming beginnen. Helaas kan het licht van de zonsondergang de waarneming verstoren, waardoor de planeten worden overschaduwd — gebruik een verrekijker om ze te zien.

De sensationele grote samenstand van Jupiter en Saturnus vond plaats op 21 december 2020; ook na deze dag blijven de gasreuzen dicht bij elkaar staan. De snelle planeet Mercurius voegt zich op 9 januari 2021 bij Saturnus: hun samenstand vindt plaats om 21:14 GMT in het sterrenbeeld Steenbok. Mercurius schijnt met een magnitude van -0,9, terwijl de geringde planeet Saturnus een magnitude van 0,6 heeft. Kort daarna, op 11 januari om 11:06 GMT, komt Mercurius dicht bij de stralende planeet Jupiter, die een magnitude heeft van -1,9.

Mercurius, Jupiter en Saturnus lijken het dichtst bij elkaar te staan op 10 januari 2021 om 19:00 GMT. De planeten passen binnen een cirkel met een diameter van 2,5 graad. Je zult enkele dagen tot een week van dit spectaculaire trio kunnen genieten, afhankelijk van jouw gezichtsveld. Daarna zal Mercurius geleidelijk zijn meest oostelijke punt bereiken op 24 januari 2021 en zal de komende weken perfect waarneembaar zijn. Ondertussen zullen de gasreuzen Jupiter en Saturnus spoedig van de avondhemel verdwijnen.

De eenvoudigste manier om Mercurius, Jupiter en Saturnus aan de hemel boven je te vinden, is met de Star Walk 2 app. De sterrenkijkgids helpt je ook om de opkomst- en ondergangstijden te bekijken van de planeten, om de beste kijktijd te bepalen voor jouw locatie en om te genieten van de sterren en de sterrenbeelden er omheen.

Veel plezier bij het waarnemen!