De Quadrantiden Meteorenzwerm 2025: Vallende Sterren in Januari 2025

~4 min

Het eerste grote sterrenkijk-evenement van het jaar 2025 is de spectaculaire Quadrantiden meteorenzwerm! Laten we ons voorbereiden om deze meteorenzwerm te observeren met ons artikel.

Inhoud

Hoe zie je de Quadrantiden meteorenzwerm 2025?

De Quadrantiden behoren tot de sterkste meteorenzwermen van het jaar. De activiteit van de meteorenzwerm duurt van 28 december tot 12 januari. Op hun hoogtepunt in de nacht van 2 op 3 januari, produceren de Quadrantiden ongeveer 110 meteoren per uur (volgens de Internationale Meteor Organisatie).

In 2025 zijn de waarnemingsomstandigheden voor de Quadrantiden gunstig. Het hoogtepunt van de meteorenzwerm vindt plaats tijdens de 11% verlichte wassende maansikkel, wat de waarnemingen niet zal hinderen.

Hoe laat is de Quadrantiden meteorenzwerm 2025?

In tegenstelling tot andere meteorenregens moet je bij de Quadrantiden precies op tijd zijn. Alle meteorenregens kennen een piek. Het zijn zwermen stof en puin in de ruimte waar de baan van de aarde doorheen gaat. De piek van het aantal vallende sterren is als deze baan door het ‘dikste’ deel van de zwerm gaat. De zwerm van de Quadrantiden is dik, maar smal en dus duurt de piek maar kort, slechts zes uur. In 2025 wordt de piek verwacht op 3 januari, rond 19:00 GMT, hoewel de exacte tijd kan variëren. Zoek naar de meteoren minstens drie uur voor en na dit tijdstip om de volledige piek te ervaren.

Als je de piek mist, maak je geen zorgen. Je kunt nog steeds tot 25 meteoren per uur zien in de dagen rond 3 januari. En je kunt zelfs enkele van de heldere vuurballen zien waar de Quadrantiden bekend om staan.

Waar kan ik de Quadrantiden zien?

Je kunt de Quadrantiden het beste waarnemen op het noordelijk halfrond. Waarnemers van het zuidelijk halfrond zullen waarschijnlijk slechts een paar meteoren zien, omdat het stralingspunt van de Quadrantiden (in het sterrenbeeld Boötes) lager aan de zuidelijke hemel staat.

Je kunt ontdekken wanneer het stralingspunt van de Quadrantiden het hoogst is op jouw locatie met behulp van de sterrenkijk-app Sky Tonight. Typ gewoon "Quadrantiden" in de zoekbalk, tik op het stralingspunt van de meteorenzwerm en ga naar het tabblad Evenementen. De middelste tijd in de sectie Zichtbare Passages is het moment waarop het stralingspunt het hoogste punt in jouw lucht bereikt – het is de beste tijd om de meteoren te zien.

Ontdek meer nuttige tips voor het observeren en fotograferen van meteorenzwermen in onze kleurrijke infographic.

Meteor Showers: All You Need to Know
Bekijk deze infographic met interessante weetjes over meteorenregens. Tips voor het observeren en fotograferen van "vallende sterren".
Zie Infografiek

Wat is de Quadrantiden-meteorenregen?

De Quadrantiden zijn misschien niet zo heel bekend, maar zijn toch een van de “grote drie” meteorenregens op de planeet aarde. De andere twee die je waarschijnlijk al kent zijn de Perseïden en de Geminiden. Ter vergelijking, het uurlijkse tarief van meteoren voor de Perseïden is 100; echter, de Quadrantiden kunnen oplopen tot 200 meteoren per uur. Dus waarom zijn de andere twee elk jaar populair en de Quadrantiden niet?

Op het noordelijk halfrond, waar de meteorenregen goed te zien is, is het dus koud en niet erg prettig weer om op “vallende sterren” te gaan jagen. Op het zuidelijk halfrond zijn de Quadrantiden gewoon lastig te zien, omdat de maximale hoogte van het stralingspunt in het donker 20° onder de horizon ligt.

De meteoren van deze zwerm zijn ook veel zwakker, vergeleken met de Perseïden of de Geminiden. Ondanks het grote aantal meteoren per uur zijn ze dus minder indrukwekkend.

Waar komt de Quadrantiden-meteorenregen vandaan?

De oorsprong van de Quadrantiden is niet bekend. In 2003 kwam de astronoom Peter Jenniskens tot de conclusie dat het moederlichaam van deze meteorenregen de asteroïde 2003 EH1 is. Aan de andere kant is 2003 EH1 mogelijk hetzelfde object als de komeet C/1490 Y1 die 500 jaar geleden werd waargenomen door Chinese, Japanse en Koreaanse astronomen. Als deze asteroïde inderdaad het moederlichaam is van de Quadrantiden, dan is deze zwerm, samen met de Geminiden, de tweede grote die afkomstig is van een rotsachtige komeet en niet van een ijskomeet.

Wat betekent de Quadrantiden?

Alle meteorenregens krijgen hun naam van het sterrenbeeld waarin hun stralingspunt zich bevindt. Maar de Quadrantiden lijken hierop een uitzondering te vormen, omdat hun stralingspunt in het sterrenbeeld Boötes is, dicht bij het Steelpannetje. Waar komt deze naam dus vandaan?

Deze grote meteorenregen van januari is vernoemd naar een oud en nu niet langer gebruikt sterrenbeeld dat Quadrans Muralis heet. Het was een sterrenbeeld dat in 1795 werd gecreëerd door de Franse astronoom Jerome Lalande. In 1922 werd Quadrans Muralis samen met een paar andere sterrenbeelden uit de lijst van moderne sterrenbeelden verwijderd. Het grootste deel van Quadrans Muralis kwam in Boötes terecht, maar de Quadrantiden behielden hun naam. Waarschijnlijk omdat er in januari al een kleine zwerm is die uit Boötes afkomstig is: de Boötiden.

Conclusie over de Quadrantiden 2025

De eerste grote meteorenzwerm van het jaar, de Quadrantiden, bereikt zijn hoogtepunt in de nacht van 2 op 3 januari. Het zal ongeveer 110 meteoren per uur produceren. Het hoogtepunt vindt plaats in de buurt van de wassende maansikkel, dus onze natuurlijke satelliet zal niet te veel interferentie veroorzaken.

Trustpilot