Zwarte maan: wat is het en hoe vaak gebeurt het?
Een zwarte maan... Deze woordencombinatie klinkt misschien mysterieus of zelfs angstaanjagend. Laten we samen kijken of de zwarte maan iets is om bang van te zijn.
Inhoud
- Betekenis van zwarte maan
- Hoe kun je een zwarte maan zien?
- Zwarte maan en zonsverduistering in april 2022
- Zwarte maan en donkere maan
Betekenis van zwarte maan
Een 'zwarte maan' heeft in de astronomie geen vaste betekenis. Dit zijn enkele van de meest voorkomende definities:
- De eerste definitie noemt de tweede nieuwe maan in een kalendermaand een zwarte maan;
- Volgens de tweede definitie is een zwarte maan de derde van vier nieuwe manen binnen een astronomisch seizoen;
- Deze uitdrukking wordt ook gebruikt als een maand geen nieuwe maan heeft. Dit kan alleen gebeuren in februari, want dat is de enige maand die korter is dan een synodische maand.
Is de zwarte maan een volle maan?
In zeldzame gevallen verwijst een zwarte maan naar een maand die geen volle maan heeft. Dit gebeurt om de 19 jaar: de laatste keer was in 2018 en de volgende keer zal in 2037 zijn.
Is nieuwe maan hetzelfde als zwarte maan?
Sommige mensen noemen elke nieuwe maan een 'zwarte maan' in plaats van een specifieke nieuwe maan. Dat komt doordat de maan in deze fase niet verlicht wordt en onzichtbaar is. De bovenstaande definities worden echter veel vaker gebruikt.
Hoe kun je een zwarte maan zien?
Een zwarte maan is niet het gemakkelijkste object om waar te nemen. Volgens de bovenstaande definities is een zwarte maan een bepaalde nieuwe maan. Tijdens de nieuwe fase is altijd de onverlichte kant van de maan naar de aarde toe gericht, waardoor de maan onzichtbaar voor ons is. Met andere woorden: een zwarte maan kun je niet zien. De meest oplettende waarnemers merken misschien alleen de sterren die verduisterd worden door de maanschijf aan de nachtelijke hemel.
Er is maar één manier om een nieuwe maan of een zwarte maan te zien en daar komen we later op terug.
Wanneer is de volgende zwarte maan?
Het is lastig te zeggen wanneer de volgende zwarte maan zich voordoet, omdat de definitie ervan niet vast omlijnd is en naar verschillende maanfasen kan verwijzen. Dit zijn alle mogelijke antwoorden al naargelang de hierboven vermelde definities:
- Op 30 december 2024 zien we de zwarte maan die de tweede nieuwe maan in een kalendermaand is;
- De nieuwe maan van 19 mei 2023 kan zwart worden genoemd omdat de nieuwe maan die maand de derde van vier is in het astronomische seizoen;
- Er zal geen nieuwe maan zijn in februari 2033 en dat is volgens de derde definitie die hierboven vermeld is een zwarte maan.
Drie zwarte manen
In de eerste drie maanden van 2022 hadden mensen in sommige delen van Noord-Amerika mogelijk drie zwarte manen achter elkaar. De nieuwe manen van 31 januari en 31 maart waren allebei de tweede van de maand en in februari was er geen nieuwe maan.
De volgende keer doet dezelfde serie zich voor in 2033 voor bijna de hele planeet. Dat jaar zullen de nieuwe manen van 30 januari en 30 maart de tweede van de maand zijn en is er geen nieuwe maan in februari.
Zwarte supermaan
Een supermaan doet zich voor als de nieuwe of volle maan samenvalt met het perigeum – het punt waarop de maan het dichtst bij de aarde ligt. Maar kan een supermaan ook een zwarte maan zijn? Ja!
Op 20 augustus 2028 komt de derde nieuwe maan van het seizoen veel dichter bij de aarde dan normaal. Hoewel het evenement zelf niet waarneembaar is, zoals elke nieuwe maan, klinkt een 'zwarte supermaan' best intrigerend, of niet?
Zwarte maan en zonsverduistering in april 2022
Een zwarte maan kan ook de zon bedekken. De maanschijf werpt een schaduw op de aarde en de mensen in dit gebied kunnen een zonsverduistering waarnemen. Dit is de gemakkelijkste manier om een zwarte maan te zien.
Op 30 april 2022, om 20.42 uur GMT, zien we misschien een gedeeltelijke zonsverduistering waarbij de tweede nieuwe maan in een maand een rol speelt. De zonsverduistering zal te zien zijn voor waarnemers in sommige delen van Zuid-Amerika, Antarctica en de Stille en Atlantische Oceaan. Volgens de Eclipse Guide app is Punta Arenas, Chili, de beste plek om dit fenomeen waar te nemen. Open de app om te ontdekken welke verduistering boven jouw woonplaats of ergens in de buurt te zien is.
Zwarte maan en donkere maan
In tegenstelling tot 'zwarte maan' kan 'donkere maan' verwijzen naar elke nieuwe maan, omdat deze term verwijst naar de periode waarin de maan in conjunctie staat met de zon en onzichtbaar is voor het blote oog. Als astronomen het vroeger over 'een nieuwe maan' hadden, konden ze zowel verwijzen naar de wassende maanschijf als naar de verduisterde maanschijf. Om verwarring te voorkomen, noemden ze de onverlichte maan 'donkere maan'. Tegenwoordig wordt de term zelden gebruikt.
Conclusie: er is geen eensluidende definitie voor de zwarte maan en het is gewoon een manier om te refereren aan een bepaalde nieuwe maan. Voor waarnemers ziet een zwarte maan er niet anders uit dan de gebruikelijke nieuwe maan en de bombarie rond dit fenomeen is helemaal te danken aan de mysterieus klinkende naam. We wensen je een heldere hemel en veel plezier met observeren!
