Zie de maan, Saturnus en Jupiter aan de ochtendhemel!
Ongeveer een week geleden kon de wereld genieten van een van de meest dichtstbijzijnde volle maanden van het jaar. Begin april trekt de maan door het sterrenbeeld Steenbok, langs de heldere gasreuzen Saturnus en Jupiter. Mis je kans niet om te genieten als dit heldere astronomische trio de ochtendhemel siert.
Het trio van de maan, Saturnus en Jupiter
Op 6 april 2021 vindt om 08:30 GMT de samenstand plaats van de 24 dagen oude maan en Saturnus: onze aardtrabant passeert 3°57′ ten zuiden van de geringde planeet. De maan en Saturnus schijnen tussen de sterren van het sterrenbeeld Steenbok met een magnitude van respectievelijk -11,3 en 0,5.
De volgende dag voegt Jupiter, die andere gasreus, zich bij het heldere duo: de samenstand van de maan en Jupiter vindt plaats op 7 april om 07:18 GMT. Op het moment van hun samenstand is de afstand tussen de afnemende maansikkel en de grootste planeet van het zonnestelsel 4°23′.
Hoewel we de precieze tijd van de samenstanden vermelden, betekent dat niet dat je de samenkomst van de desbetreffende hemellichamen alleen op deze momenten kunt zien. Vroege vogels kunnen op de ochtenden van 5 tot en met 8 april van de prachtige samenstand van de maan, Saturnus en Jupiter genieten.
De maan is het eenvoudigst te vinden hemellichaam; je ziet deze dagen de gasreuzen schijnen in de buurt van onze aardtrabant. Om de heldere planeten aan de hemel boven je te identificeren, gebruik je de sterrenkijkgids Star Walk 2: typ gewoon “Jupiter” of “Saturnus” in het zoekveld en tik op het bijbehorende zoekresultaat, dan toont de app je de exacte positie van het hemellichaam.
Het sterrenbeeld Steenbok
Over een paar dagen verlaat de maan het sterrenbeeld Steenbok om aan zijn reis door het sterrenbeeld Waterman te beginnen. Jupiter blijft tot het einde van de maand echter in Steenbok: op 25 april verhuist hij naar het sterrenbeeld Waterman. De geringde planeet Saturnus schijnt de rest van het jaar voor Steenbok.
Steenbok is het kleinste sterrenbeeld van de dierenriem. De Latijnse naam van het sterrenbeeld, Capricornus, betekent "gehoornde geit"; ze wordt gewoonlijk voorgesteld als een mythisch wezen dat half geit, half vis is — de zeegeit. Hoewel het sterrenbeeld vrij zwak is, heeft het een van de oudste mythologische banden: de Babyloniërs gebruikten de zeegeit als een symbool van Ea, de god van het water, de kennis en de schepping. In de Griekse mythologie werd Capricornus in verband gebracht met Pan, de god van het wild met de hoorns en poten van een geit, die in een vis veranderde en in een rivier dook om uit handen te blijven van het monster Tyfoon.
De sterren van Steenbok zijn vrij zwak: de helderste ster Delta (δ) Capricorni of Deneb Algedi (Arabisch voor "de staart van de geit") heeft een magnitude van 2,9. De andere prominente sterren in het sterrenbeeld variëren in magnitude van 3,1 tot 5,1.
Algedi of Alpha (α) Capricorni is een optische dubbelster. Ondanks dat hij slechts de op twee na helderste ster van het sterrenbeeld Steenbok is, is Algedi nog steeds de Alfa-ster. Dit komt misschien omdat hij de meest westelijke ster is binnen de klassieke figuur van de zeegeit. Zijn beide componenten, Prima Giedi en Secunda Giedi, schijnen met een magnitude van respectievelijk 3,6 en 4,3 en zijn waarschijnlijk meervoudige sterren. De traditionele namen van Alpha Capricorni en zijn componenten zijn afgeleid van het Arabische woord dat "de jongen" betekent.
Dabih of Beta (β) Capricorni is een gele reuzenster met een magnitude van 3,1. Het is in feite een sterrensysteem, waarvan gedacht wordt dat het 5 componenten omvat. Omdat de ster dicht bij de ecliptica ligt, kan hij overschaduwd worden door de maan en zelfs door de planeten. De traditionele naam van de ster, “Dabih”, is afgeleid van het Arabische woord voor "de slager".
Een andere prominente ster van het sterrenbeeld is Nashira of Gamma (γ) Capricorni. Deze traditionele naam betekent "de gelukkige". Nashira is een witgekleurde reuzenster die schijnt met een magnitude van 3,7.
De app Star Walk 2 helpt je om het sterrenbeeld Steenbok en zijn prachtige sterren te vinden aan de hemel boven je. Rond deze tijd kun je proberen om Deneb Algedi en Nashira te vinden in de buurt van Jupiter, terwijl Algedi (die in de app Prima Giedi en Secunda Giedi heet) en Dabih zich in de buurt van Saturnus zullen bevinden.
Wij wensen je een heldere hemel en veel plezier bij het sterrenkijken!