Zodiakaal licht – Valse schemering

~5 min

Heeft u ooit een mysterieuze lichtkegel aan de hemel opgemerkt tijdens de lente- of herfstmaanden? Dit zou het zeldzame hemelse fenomeen kunnen zijn dat bekend staat als het zodiakale licht. Lees verder voor meer informatie over waar dit griezelige licht vandaan komt en hoe u het kunt vinden met behulp van de astronomie-app Sky Tonight.

Inhoud

Wat is het zodiakale licht?

Zodiakaal licht is een wazige piramide van licht die zich boven het zonsopgang- of zonsondergangspunt aan de horizon bevindt. Het is gecentreerd op de ecliptica – het pad van de zon aan de hemel dat de bekende sterrenbeelden van de zodiak kruist. Dit is de reden dat dit het zodiakale licht wordt genoemd.

Het kan zijn dat u het zodiakale licht is opgevallen, zonder dat u realiseerde wat het was. Het lijkt op het licht van een nabijgelegen stad of de aanhoudende schemering. Maar laat u er niet door misleiden! In het voorjaar, op beide halfronden, treedt het zodiakale licht direct na de echte schemering op. Dat is de reden waarom het 'de valse avondschemering' wordt genoemd. In de herfst verschijnt het zodiakale licht vlak voor de echte dageraad en staat het bekend als 'de valse ochtendschemering'. Merk op dat de seizoenen op het noordelijk en zuidelijk halfrond zijn omgekeerd.

U zou het zodiakale licht ook kunnen verwarren met de Melkweg, en dat is niet verwonderlijk. Het is even helder en zelfs melkachtig van uiterlijk. Dat het het zodiakale licht is, kunt u zien aan de piramidale vorm. Onder een donkere hemel kunt u soms zelfs de echte Melkweg zien kruisen met het zodiakale licht.

Wat is het zodiakale licht?

U kunt het zodiakale licht onderscheiden van de echte schemering door het feit dat het geen roodachtige tinten heeft – de roze kleur is het effect van de atmosfeer van de aarde. Het zodiakale licht is echter afkomstig van buiten onze atmosfeer. In feite is het gewoon het licht van de zon dat reflecteert op stofkorrels die rond onze ster in het binnenste zonnestelsel draaien. Maar waar komen deze stofkorrels vandaan? Wetenschappers hebben lang aangenomen dat het ruimtestof dat het zodiakale licht veroorzaakt, wordt geproduceerd door asteroïden en kometen. Nieuwe onderzoek toont echter aan dat de belangrijkste bron van dit kosmische stof stofstormen op Mars zouden kunnen zijn.

Wanneer kunt u het zodiakale licht zien?

Op beide hemisferen, op de middelste breedtegraden, is het zodiakale licht het best te zien rond de equinoxen. Op tropische breedtegraden is het zodiakale licht het hele jaar door te zien.

Zodiakaal licht van de lente – valse avondschemering

In de lente is het zodiakale licht ongeveer een uur lang aan de westelijke hemel te zien. Begin uw observatie van de "valse avondschemering" ongeveer 90 minuten na zonsondergang.

Op het noordelijk halfrond verschijnt het licht eind februari aan de hemel, bereikt het zijn maximale helderheid rond de maart-equinox en is het tot begin mei te zien.

Op het zuidelijk halfrond verschijnt het zodiakale licht eind augustus aan de hemel, bereikt het zijn maximale helderheid rond de september-equinox en blijft het tot begin november te zien.

Zodiakaal licht van de herfst – valse ochtendschemering

In de herfst is het zodiakale licht ongeveer een uur aan de oostelijke hemel te zien. Begin uw observatie van de “valse ochtendschemering” ongeveer 90 minuten voor zonsopgang.

Op het noordelijk halfrond verschijnt het zodiakale licht eind augustus aan de hemel, bereikt het zijn maximale helderheid rond de september-equinox en blijft het tot begin november te zien.

Op het zuidelijk halfrond verschijnt het zodiakale licht eind februari aan de hemel, bereikt het zijn maximale helderheid rond de maart-equinox en is het tot begin mei te zien.

Hoe kunt u dit griezelige licht waarnemen?

U moet allereerst een plek vinden met een donkere hemel, ver weg van de lichtvervuilde steden. Het zodiakale licht is zo wazig dat elke heldere lichtbron het kan uitwissen. Daarop vormt de natuurlijke lichtbron – de maan – geen uitzondering. Gelukkig valt de maart-equinox van dit jaar op de nieuwe maan, dat zal dus geen probleem zijn. Maar u kunt ook genieten van de maansikkel die een paar dagen later in het zodiakale licht baadt, de minimale verlichting zal de observatie niet belemmeren.

Hoe lokaliseert u het zodiakale licht met Sky Tonight?

De sterrenkijk-app Sky Tonight helpt u het zodiakale licht te spotten. Het is het gemakkelijkst om de zon als referentiepunt te gebruiken. Vind eerst uit wat de tijd van het zodiakale licht op uw locatie is:

  • Zoek de zon in de zoekbalk, tik op de naam en ga naar het tabblad Evenementen.
  • Selecteer in het gedeelte Tijdmachine de datum waarop u het zodiakale licht wilt waarnemen. De volgende optimale datum om het helderste zodiakale licht te zien is 20 maart 2023.
  • In het gedeelte Zichtbaar Passages ziet u voor de gekozen datum de tijden van de zonsopgang, de middag en de zonsondergang op uw locatie.
  • Voeg op het noordelijk halfrond 90 minuten toe aan de tijd van de zonsondergang – dat is de tijd dat u op zoek moet gaan naar het zodiakale licht.
  • Trek op het zuidelijk halfrond 90 minuten af van de tijd van de zonsopgang – dat is de tijd dat u op zoek moet gaan naar het zodiakale licht.

Als u het moment niet wilt missen, kunt u een herinnering instellen:

  • Stel de vereiste datum en tijd in het gedeelte Tijdmachine.
  • Tik op het belpictogram in de rechterhoek van de tijdmachine en pas de herinnering aan.

Ga op de gekozen datum en tijd naar een plek met een donkere heldere hemel en vind de richting van het zodiakale licht. Afhankelijk van het halfrond waar u bent, bevindt het zich boven het zonsopgang- of zonsondergangspunt. U zult dus dit punt moeten vinden:

  • Tik op het noordelijk halfrond op de blauwe tijd van de zonsondergang op de gekozen datum in het gedeelte Zichtbaar Passages van de zon en de app toont u de locatie van de zon op de hemelkaart.
  • Tik op het zuidelijk halfrond op de blauwe tijd van de zonsopgang op de gekozen datum in het gedeelte Zichtbaar Passages van de zon en de app toont u de locatie van de zon op de hemelkaart.
  • Tik op de blauwe kompasknop rechtsonder in het scherm om het zonsopgang- of zonsondergangspunt aan de echte hemel te vinden. De app gebruikt de locatie van uw apparaat om de afbeelding aan te passen aan de echte hemel boven u.
  • Kijk in die richting om het zodiakale licht dat zich uitstrekt vanaf de horizon waar te nemen.

In een notendop

Het zodiakale licht is een zeldzaam en schitterend hemels fenomeen dat eruitziet als een wazige piramide van licht die vanaf de horizon oprijst. Het gebeurt net na zonsondergang in de buurt van de lente-equinox en net voor zonsopgang in de buurt van de herfst-equinox. Om het te observeren, moet u een donkere suburbane hemel vinden.

Veel succes met het sterrenkijken!

Trustpilot